Theo hồ sơ tình báo của Israel mà truyền thông thu được, ít nhất 12 nhân viên của cơ quan Liên Hợp Quốc dành cho người tị nạn Palestine đã tham gia hoặc hỗ trợ vụ tấn công khủng bố ngày 7 tháng 10 nhằm vào Israel. Nội dung hồ sơ cáo buộc các công nhân này đã thực hiện các hành động từ bắt cóc người Israel đến cung cấp hỗ trợ hậu cần.
12 người này bao gồm 7 giáo viên, 2 quản lý trường học và một nhân viên xã hội làm việc cho Cơ quan Cứu trợ và Việc làm Liên Hợp Quốc, hay UNRWA, nơi cung cấp giáo dục, thực phẩm và chăm sóc sức khỏe cho phần lớn trong số khoảng 2 triệu người sống ở Gaza.
Một cố vấn tại một trường UNRWA bị cáo buộc đã tham gia vụ bắt cóc một nữ con tin vào ngày 7 tháng 10. Một giáo viên tiểu học bị cáo buộc đã tham gia vào vụ tấn công vào Re’im, nơi hàng chục người Israel thiệt mạng và các con tin bị bắt giữ lấy. Một giáo viên khác được cho là đã trang bị cho mình vũ khí chống tăng vào đêm trước vụ tấn công.
Một giáo viên dạy toán được cho là đặc vụ của Hamas bị cáo buộc đã chụp ảnh một phụ nữ bị bắt cóc, và một giáo viên dạy toán khác từ một tiểu đoàn Hamas khác bị cáo buộc đã vượt qua lãnh thổ Israel vào ngày xảy ra vụ tấn công.
Thông tin được tổng hợp trong hai hồ sơ đã được chia sẻ với các quan chức Mỹ hôm thứ Tư, khiến Mỹ đình chỉ hỗ trợ tài chính cho tổ chức này. Trong những ngày tiếp theo, tám quốc gia khác, bao gồm Anh, Đức và Phần Lan, cũng hành động tương tự Mỹ.
Tổng ủy viên UNRWA Philippe Lazzarini cho biết hôm thứ Sáu rằng ông đã sa thải một số nhân viên và mở một cuộc điều tra “để xác minh sự thật ngay lập tức”.
Trong một tuyên bố hôm Chủ nhật, Liên Hợp Quốc cho biết trong số 12 nhân viên có liên quan, 9 người ngay lập tức được xác định và sa thải, một người được xác nhận đã chết và danh tính của 2 người khác đang được điều tra.
Tuyên bố của Tổng thư ký LHQ António Guterres cho biết thêm: “Bất kỳ nhân viên UNRWA nào có liên quan đến các hành động khủng bố sẽ phải chịu trách nhiệm, bao gồm cả việc bị truy tố hình sự”.
Israel từ lâu đã cáo buộc UNRWA được Hamas lợi dụng để che giấu vũ khí và lối vào đường hầm. Các quan chức an ninh hiện tại và trước đây của Israel nói với NBC News rằng Hamas đã sử dụng các trường học và bệnh viện của UNRWA làm vỏ bọc cho các hoạt động khủng bố của mình và để chống lại Lực lượng Phòng vệ Israel trong cuộc chiến hiện tại. UNRWA đã bác bỏ các cáo buộc.
Chấn động cộng đồng viện trợ quốc tế
Các hồ sơ được đưa ra ánh sáng sau một loạt cáo buộc chống lại UNRWA kể từ khi bắt đầu chiến tranh, bao gồm cả một con tin được trả về cho biết anh ta bị giam giữ tại nhà của một giáo viên UNRWA.
Hồ sơ tình báo đã gây chấn động cộng đồng viện trợ quốc tế vào thời điểm Gaza đang vật lộn với cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng.
Theo chính phủ Israel, Israel đã phát động các cuộc tấn công vào Gaza trong nhiều tháng để trả đũa vụ tấn công khủng bố của Hamas, khiến 1.200 người thiệt mạng và dẫn đến vụ bắt cóc ít nhất 200 người. Hơn 100 con tin vẫn đang bị giam giữ ở Gaza, trong đó có 14 phụ nữ và hai trẻ nhỏ.
Các quan chức của Bộ Y tế Gaza do Hamas điều hành cho biết hơn 26.000 người Gaza, nhiều người trong số họ là phụ nữ và trẻ em, đã thiệt mạng kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Đây không phải là lần đầu tiên Mỹ đình chỉ tài trợ cho UNRWA. Chính quyền Trump đã từng tạm dừng thanh toán vào năm 2018, nhưng chính quyền Biden đã khôi phục nguồn tài trợ vào năm 2021.
Các quan chức UNRWA bày tỏ sự thất vọng trước việc các nước đã đình chỉ tài trợ và cảnh báo rằng việc này sẽ gây ra hậu quả thảm khốc. Lazzarini nói: “Cuộc sống của người dân ở Gaza phụ thuộc vào sự hỗ trợ này và sự ổn định của khu vực cũng vậy.
Tại cuộc họp báo hôm thứ Hai, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết những người liên quan đến các báo cáo tình báo chỉ đại diện cho một phần nhỏ những người làm việc tại UNRWA. Kirby nói: “Chúng ta đừng chê bai công việc tốt của cả một cơ quan vì những hành động xấu tiềm ẩn ở đây bởi một số ít người.
Hoàng Nam/NBC.
