Israel đã gọi việc đảm bảo tự do cho các con tin bị bắt cóc ở Dải Gaza là mục tiêu chính trong cuộc chiến chống lại Hamas. Và nhiều người ở nước này đã bị sốc khi có thông tin cho rằng ít nhất 1/5 số con tin đã chết.
Thông tin này có thể làm trầm trọng thêm làn sóng phẫn nộ ở Israel, nơi cuộc tranh luận về đường lối hành động của chính phủ ở Gaza liên quan đến các con tin ngày càng gây chia rẽ.
Các quan chức tình báo Israel đã kết luận rằng ít nhất 30 trong số 136 con tin còn lại bị Hamas và đồng minh bắt giữ hôm 7/10 đã chết kể từ khi bắt đầu cuộc chiến. Việc phát hiện thi thể của hai người Israel thiệt mạng khác vào năm 2014 trong cuộc chiến trước đó giữa Israel và Hamas – những người đã bị giam giữ tại lãnh thổ này đã nâng tổng số con tin bị giết ở Gaza lên ít nhất 32 người.
Dù vậy đến cuối ngày hôm qua Chính phủ Israel vẫn đã đưa ra một tuyên bố rằng chỉ có 31 người được xác nhận đã chết.
Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, người phát ngôn chính của quân đội Israel cho biết: “Chúng tôi đã thông báo cho 31 gia đình rằng những người thân yêu bị bắt của họ không còn trong số những người còn sống và chúng tôi tuyên bố họ đã chết”.
Các quan chức tình báo Israel cũng đang đánh giá thông tin chưa được xác nhận cho thấy ít nhất 20 con tin khác có thể đã bị sát hại. Các quan chức này cho biết những người khác bị thương trong cuộc tấn công do Hamas lãnh đạo và chết vì vết thương sau khi bị bắt cóc đến Gaza. Và những người khác bị Hamas giết chết khi ở Gaza.
Có ít nhất ba con tin đã bị quân đội Israel giết chết trong các hoạt động trên bộ. Một người khác thiệt mạng trong chiến dịch giải cứu thất bại. Binh sĩ Israel đã tìm thấy thi thể của một số con tin bên trong đường hầm mà Hamas đã đào bên dưới Gaza. Và quân đội vẫn chưa làm rõ nguyên nhân của những cái chết đó.
Con số 32 người chết cao hơn bất kỳ con số nào trước đây mà chính quyền Israel công bố.
Vào tháng 1, một số thành viên trong gia đình người Israel đã xông vào một cuộc họp tại quốc hội để yêu cầu các nhà lập pháp thực hiện hành động mạnh mẽ hơn để bảo đảm thả những người bị bắt giữ.
Cuộc biểu tình đó và các cuộc biểu tình tương tự trong những tháng gần đây đã giúp phơi bày sự rạn nứt xã hội giữa những người ủng hộ việc đạt được thỏa thuận với Hamas để đảm bảo thả những người bị bắt và những người tìm cách tiêu diệt hoàn toàn nhóm chiến binh.
Hơn 240 con tin đã bị Hamas và các đồng minh của tổ chức này bắt giữ trong cuộc đột kích ngày 7 tháng 10 vào miền nam Israel, khiến Israel phải trả đũa bằng các cuộc không kích lớn và sau đó là một cuộc xâm lược trên bộ.
Khoảng một nửa số con tin đã được trả tự do, hầu hết là trong thời gian đình chiến tạm thời vào tháng 11, khi họ được đổi lấy 240 tù nhân Palestine và những người bị giam giữ trong các nhà tù của Israel.
Kể từ lệnh ngừng bắn đó, chính phủ Israel đã tuyên bố rằng các hoạt động quân sự của họ ở Gaza sẽ mở đường cho việc thả con tin tiếp theo. Các quan chức lập luận rằng mỗi thành công của quân đội Israel đều khiến Hamas chịu nhiều áp lực hơn trong việc đàm phán một cuộc trao đổi khác, đồng thời khiến quân đội có khả năng giải cứu những người bị bắt còn lại bằng vũ lực tốt hơn.
Tuy nhiên, nhiều người sống sót và gia đình các con tin nói rằng chiến dịch quân sự đang gây nguy hiểm đến tính mạng của những người thân yêu của họ.
Họ muốn chính phủ ưu tiên đạt được một thỏa thuận con tin mới thay vì tiếp tục cuộc xâm lược, kẻo người thân của họ bị giết trong cuộc giao tranh. Chỉ có một con tin được giải thoát trong chiến dịch giải cứu của quân đội Israel.
Cuộc tranh luận về con tin đã trở nên đặc biệt gay gắt trong những ngày gần đây, khi các cuộc đàm phán về một thỏa thuận ngừng bắn khác – do Ai Cập và Qatar làm trung gian – đã có động lực.
Ai Cập và Qatar đã đàm phán với các nhà lãnh đạo Hamas về một đề xuất được Mỹ hậu thuẫn có thể tạm thời chấm dứt chiến tranh, giải thoát những con tin còn lại ở đó để đổi lấy những người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel và cho phép thêm thực phẩm, nước uống, thuốc men và các vật tư khác vào lãnh thổ.
Hôm thứ Ba, Hamas cho biết họ đã nhận được đề xuất và đưa ra phản hồi cho các nhà hòa giải.
Các thành viên cánh hữu trong liên minh cầm quyền của Israel đã đe dọa sẽ rời khỏi chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu nếu ông đồng ý với một thỏa thuận cho phép Hamas tiếp tục nắm quyền để đổi lấy tự do cho tất cả các con tin còn lại.
Nhưng các thành viên khác trong liên minh của ông, bao gồm cả cựu tướng trung dung Gadi Eisenkot, cho rằng việc giải thoát con tin là mục tiêu quan trọng hơn những lợi ích quân sự xa hơn và hai mục tiêu này không tương thích với nhau.
Khi được yêu cầu bình luận, quân đội Israel cho biết trong một tuyên bố rằng họ đang “triển khai tất cả các nguồn lực sẵn có để xác định vị trí và thu thập càng nhiều thông tin càng tốt về các con tin hiện đang bị Hamas giam giữ”.
Người phát ngôn của liên minh chính của các gia đình con tin, Liat Bell Sommer, cho biết liên minh đang tìm kiếm một thỏa thuận ngay lập tức. Sommer nói: “Chúng tôi biết rằng có những thi thể đang bị Hamas giam giữ. Chúng tôi cũng biết rằng mỗi ngày các con tin bị giam giữ trong đường hầm của Hamas đều là một bản án tử hình đối với họ”.
Theo Avi Kalo, người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự chuyên xử lý tù nhân chiến tranh và người mất tích, các con tin khác có thể cũng đã chết, nhưng quân đội vẫn chưa tuyên bố họ đã chết vì cần phải có bằng chứng rõ ràng trước khi thông báo cho gia đình họ.
Kalo nói: “Khi phải đưa ra quyết định về việc tuyên bố một tù nhân chiến tranh hay một người mất tích đã chết, tình báo Israel cần có sự chắc chắn 100%”.
Ông này nói thêm rằng, một thông điệp khủng khiếp như vậy không được phép truyền tải trừ khi đã thật sự chắc chắn.
Một số con tin được trả tự do vào tháng 11 nói rằng họ lo ngại những người vẫn còn ở Gaza có thể bị giết trong các loạt đạn của Israel. Ít nhất một con tin được trả tự do cho biết cuộc ném bom không ngừng nghỉ của Israel đôi khi khiến họ thấy đáng sợ như mối đe dọa từ những kẻ bắt giữ.
Hoàng Khôi t/h.