Quốc gia Mỹ Latinh Ecuador đã cắt đứt quan hệ ngoại giao từ năm 1980 với Đài Loan và thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc. Trong những năm gần đây, nước này đã liên tục tăng cường hợp tác với Trung Quốc. Vào tháng 2 năm nay, quốc gia này cũng thông qua một hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc, nhưng kèm theo đó là những tin tức xấu liên tục xuất hiện.
Theo số liệu mới nhất từ Phòng Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia Ecuador (CNA), ngành tôm Ecuador chật vật khi xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh trong năm nay. Trong tháng 3, kim ngạch xuất khẩu của Ecuador sang Trung Quốc chỉ đạt 186 triệu bảng – giảm 50,8% so với 379 triệu USD cùng kỳ năm trước, trong khi kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 91,2 triệu bảng, giảm 41,9% so với 157 triệu bảng vào tháng 3 năm 2023.
Trái ngược với Trung Quốc, nhập khẩu của Mỹ và châu Âu từ Ecuador lại tăng đáng kể. Tháng 3 năm nay, xuất khẩu tôm chân trắng của Ecuador sang Mỹ đạt 150 triệu USD, tăng 58,6% so với cùng kỳ năm ngoái và xuất khẩu sang EU là 89,3 triệu USD, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, điều xui xẻo từ khi Ecuador thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc còn vượt xa sự sụt giảm doanh số bán tôm chân trắng.
Theo đó, Trung Quốc đã cấp cho Ecuador các khoản vay để xây dựng các dự án giá giá cao nhưng chất lượng kém, chẳng hạn như đập Cocacodo Sinclair với trị giá 2,8 tỷ USD được xây dựng vào năm 2016.
Con đập được thiết kế để có công suất 1.500 megawatt, nhưng một công ty kiểm tra của Đức phát hiện ra rằng con đập chỉ hoạt động với một nửa công suất ban đầu. Nó tồn tại những vấn đề nghiêm trọng về cấu trúc và có thể tốn hàng trăm triệu đô la để sửa – nếu chúng có thể sửa chữa được.
Một báo cáo do chính phủ Ecuador công bố năm 2018 cho biết các cuộc kiểm tra đã phát hiện 402 “vết nứt lớn nhỏ” trong phòng máy – nơi đặt 8 tuabin của con đập.
Báo cáo đã chỉ trích gay gắt Sinohydro – công ty xây dựng con đập, cho rằng dự án đã sử dụng vật liệu xây dựng và phương pháp xây dựng kém chất lượng đến mức “vô trách nhiệm và không thể giải thích được”, bao gồm cả các mối hàn kém chất lượng. Báo cáo cho biết các phần của công trình có thể cần phải bị phá bỏ và xây dựng lại.
Báo cáo cũng cho biết – các nhà thầu Trung Quốc đã phớt lờ quy định trong hợp đồng xây dựng rằng con đập phải được xây dựng theo các tiêu chuẩn nghiêm ngặt do Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí Hoa Kỳ đặt ra. Cựu Bộ trưởng Năng lượng Fernando Santos cho biết: “Trung Quốc đã sử dụng thép kém chất lượng và sa thải những thanh tra yêu cầu thay thép”.
Hợp tác cơ sở hạ tầng với ĐCSTQ không chỉ khiến Ecuador xây dựng các dự án kém chất lượng mà còn khiến nước này phải gánh khoản nợ khổng lồ 6,5 tỷ USD.
Phát biểu trước Quốc hội năm 2018, Bộ trưởng Tài chính Richard Martinez mô tả mức thâm hụt chi tiêu 6 tỷ USD của Ecuador trong năm 2019 là “không bền vững” và chắc chắn xuất phát từ việc “chi nhiều hơn mức thực tế (cần thiết)”.
Sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2019, Ecuador đã bị ảnh hưởng nặng nề với số lượng người chết lớn.
Tuy vậy, mối quan hệ hợp tác giữa Ecuador Trung Quốc ngày càng sâu sắc hơn trong năm nay, và dường như nhiều điều xui xẻo vẫn tiếp tục ập đến.
Ngày 15/2, Ecuador phê chuẩn ký hiệp định thương mại tự do (FTA) với Trung Quốc, trở thành quốc gia Mỹ Latinh thứ 4 thiết lập hiệp định thương mại với một quốc gia châu Á. Tuy nhiên, hiệp định thương mại tự do này cho phép Trung Quốc có thể mang chất thải độc hại vào Ecuador.
Hiệp định thương mại tự do quy định rằng Trung Quốc có thể vận chuyển phế liệu kim loại, thủy tinh, chất lỏng độc hại, pin và chất thải điện tử, giấy, bìa cứng và các sản phẩm khác đến Ecuador. Nhưng Ecuador không thể gửi bất kỳ thùng rác nào đến Trung Quốc.
Một nhóm các nhóm xã hội dân sự ở Ecuador đã đưa ra tuyên bố vào tháng 1 cho biết: “Việc phê chuẩn hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc sẽ gây ra hậu quả rất nghiêm trọng đối với lãnh thổ, con người và môi trường của chúng ta” – Tuyên bố đã chỉ ra rằng hiệp định thương mại tự do có các điều khoản cho phép nhiều loại chất thải chứa chất độc nguy hiểm xâm nhập vào Ecuador với lý do tái chế cái gọi là “nguyên liệu thô”.
Ngoài khả năng nhập khẩu chất thải độc hại vào Ecuador, các hiệp định thương mại tự do có thể dẫn đến nạn phá rừng và làm suy yếu các quyền về môi trường của người dân bản địa ở Amazon thuộc Ecuador.
Augusto Tandazo, nhà phân tích năng lượng ở Quito (thủ đô của Ecuador) cho biết: “Trung Quốc hợp tác cùng chúng tôi và tận dụng mọi lợi thế” – “Đây là một ví dụ về việc nước lớn bắt nạt nước nhỏ”.
Hoàng Dung biên dịch
Theo NTDTV
Xem Thêm:
Thương hiệu xe máy điện Trung Quốc đăng bản đồ không có Hoàng Sa-Trường Sa của Việt Nam
Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*
