Một chiếc bình cổ có từ cuối thế kỷ thứ II Trước Công Nguyên là bằng chững đầu tiên về các trận đấu của các võ sĩ giác đấu thời La Mã đã diễn ra ở Anh.
Chiếc bình cuối thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên được phát hiện vào năm 1853 tại thị trấn Colchester, miền đông nam nước Anh, Nó được người La Mã gọi là Camulodunum và có dòng chữ khắc tên của hai đấu sĩ.
Ban đầu người ta cho rằng tên của các đấu sĩ được khắc lên thêm trên chiếc bình sau này. Tuy nhiên nghiên cứu mới do The Guardian đưa tin tiết lộ những cái tên này đã được khắc lên bình trước khi đem nung. Như vậy nó cho thấy các đấu sĩ sống ở Anh vào thời điểm tạo ra chiếc bình.
Các trận đấu của đấu sĩ là một hình thức giải trí của người La Mã với các chiến binh có vũ trang đối đầu với nhau, động vật hoang dã hoặc thậm chí là tội phạm bị kết án, và đã được phổ biến trong văn hóa hiện đại qua các bộ phim như “Spartacus” và “Gladiator”.
Chiếc bình là bằng chứng khảo cổ duy nhất về võ sĩ giác đấu ở Anh
Frank Hargrave, giám đốc Bảo tàng Colchester và Ipswich, nói với tờ báo: “Đó là bằng chứng duy nhất về một trận đấu của đấu sĩ La Mã thực sự được tổ chức ở Anh”.
Ông nói thêm rằng không có mô tả bằng văn bản bất kỳ về những trận đấu đã diễn ra. Chiếc bình là bằng chứng có giá trị cao đến mức người ta không tin rằng nó được tìm thấy ở Anh, mặc dù tất cả các phân tích hiện đã chứng minh điều đó.
Glynn Davis, một nhà khảo cổ học La Mã và người phụ trách bảo tàng, đã gọi phát hiện này là “cực kỳ quan trọng”, và nó là thức duy nhất đến thời điểm hiện tại được tìm thấy ở Anh. Ông cho rằng chiếc bình dường như là vật lưu niệm về những trận đấu.
Trang trí bên ngoài chiếc bình mô tả hai người đàn ông mặc áo giáp đang cố dụ một con gấu và một con chó, trong khi những con vật đó đuổi theo một con thỏ rừng và một con nai.
Hai người đàn ông được khắc trên chiếc bình có tên là Memnon và Valentinus. Chiếc bình mô tả Memnon vượt qua đối thủ của mình. Và người được nhìn thấy đang giơ ngón trỏvới Memnon, dường như là biểu tượng của sự khuất phục của đấu sĩ.
Các chuyên gia cho biết Memnon là nhân vật xuất hiện khá thường xuyên trong văn học La Mã. Anh ấy được mô tả là một người ‘da đen’ cực kỳ ấn tượng, đến từ thành Troy.
Họa tiết hình chữ vạn (卍) trên vỏ bình
Điểm đáng chý ý là họa tiết hình chữ vạn (卍) trên vỏ bình. Đây là một trong những minh chứng về sự xuất hiện từ rất sớm của ký tự này. Nó giúp người ta tránh khỏi sự nhầm lẫn rằng đây là kí hiệu của Hitler.
Bên trong chiếc bình, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hài cốt của con người được hỏa táng. Kết quả phân tích cho thấy nó thuộc về một nam giới trên 40 tuổi và có khả năng là người châu Âu và không phải người bản địa.
Chiếc bình, trong số các hiện vật La Mã khác, sẽ được trưng bày từ tháng 7 tại Lâu đài Colchester.
Theo Ash Obel/Timesofisrael
