Ít nhất 97 thường dân đã thiệt mạng và 365 người khác bị thương ở Sudan, kể từ khi các cuộc đụng độ giữa quân đội Sudan và một nhóm bán quân sự đối địch kéo dài sang ngày thứ ba.
Cuộc giao tranh nổ ra vào thứ Bảy giữa các đơn vị quân đội trung thành với Tướng Abdel Fattah al-Burhan – người đứng đầu Hội đồng Chủ quyền điều hành chuyển tiếp của Sudan, và Lực lượng Hỗ trợ Nhanh bán quân sự (RSF) – do Tướng Mohamed Hamdan Dagalo (còn được gọi là Hemedti) chỉ huy.
Nhiều nhân chứng cho biết, quân đội Sudan dường như chiếm thế thượng phong vào Chủ nhật trong cuộc tranh giành quyền lực đẫm máu với RSF. Sau khi quân đội tấn công căn cứ của lực lượng đối thủ bằng các cuộc không kích.
Đây là đợt giao tranh đầu tiên kể từ khi cả hai lực lượng tham gia lật đổ nhà độc tài Hồi giáo kỳ cựu Omar Hassan al-Bashir vào năm 2019. Cuộc chiến bùng phát bởi những bất đồng trong việc sáp nhập RSF vào quân đội, vốn là một phần của quá trình chuyển đổi sang chế độ dân sự.
Phái bộ Liên hợp quốc tại Sudan cho biết, Burhan và Hemedti đã đồng ý tạm dừng giao tranh trong ba giờ từ 4 giờ chiều giờ địa phương ngày 16/4, để cho phép các hoạt động sơ tán nhân đạo do Liên hợp quốc đề xuất. Nhưng thỏa thuận này đã bị nhiều người phớt lờ sau một thời gian ngắn tương đối bình tĩnh.
Trước đó, Ủy ban Trung ương của các bác sĩ Sudan báo cáo có ít nhất 56 thường dân đã thiệt mạng và 595 người bị thương, bao gồm cả các chiến binh kể từ khi cuộc giao tranh nổ ra.
Ủy ban bác sĩ cho biết nhiều quân nhân đã thiệt mạng, nhưng không đưa ra con số cụ thể do thiếu thông tin trực tiếp từ các bệnh viện.
Volker Perthes – đặc phái viên của Liên Hợp Quốc tại Sudan và là người đứng đầu phái bộ quốc gia của tổ chức này, cho biết ông rất kinh hoàng trước những báo cáo về các vụ pháo kích và cướp bóc ảnh hưởng đến Liên Hợp Quốc và các cơ sở nhân đạo khác.
Vào đêm 16/4, người dân địa phương đã nghe thấy tiếng nổ của pháo binh và tiếng gầm rú của máy bay chiến đấu ở quận Kafouri, thành phố Bahri – nơi có căn cứ quân sự của RSF.
Theo Reuters, nhiều nhân chứng cho biết quân đội Sudan đang tăng cường không kích vào các căn cứ của RSF ở thành phố Omdurman, cùng các quận Kafouri và Sharg El-Nil gần thành phố Bahri, khiến các máy bay chiến đấu của RSF phải bỏ chạy.
Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nga, Ai Cập, Ả Rập Saudi, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Liên minh Châu Âu và Liên minh Châu Phi đã kêu gọi chấm dứt nhanh chóng các hành động thù địch có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng bất ổn ở Sudan.
Những nước láng giềng và cơ quan trong khu vực cũng tăng cường các nỗ lực nhằm chấm dứt bạo lực vào hôm 16/4.
Văn phòng của Tổng thống Kenya – William Ruto cho biết trên Twitter rằng – Ai Cập đã đề nghị làm trung gian hòa giải và Cơ quan liên chính phủ về phát triển của khối châu Phi (IGAD) có kế hoạch cử tổng thống của Kenya, Nam Sudan và Djibouti để hòa giải càng sớm càng tốt các nhóm xung đột ở Sudan.
IGAD resolved to send Presidents Kiir, President Ruto and President Guelleh at the earliest possible time to reconcile the conflicting groups.
They said stability in Sudan is key to the social and economic stability of the region. pic.twitter.com/ol6CxZNgXM
— State House Kenya (@StateHouseKenya) April 16, 2023
Giao tranh nổ ra vào cuối tuần sau khi căng thẳng gia tăng về việc RSF sáp nhập vào quân đội. Sự bất đồng về thời gian biểu đã làm trì hoãn việc ký kết một thỏa thuận với các đảng chính trị Sudan được quốc tế hậu thuẫn, trong quá trình chuyển đổi sang chế độ dân chủ sau cuộc đảo chính quân sự năm 2021.
Một cuộc đối đầu kéo dài có thể đẩy Sudan vào xung đột lan rộng, khi nước này đang phải vật lộn với sự suy sụp kinh tế và bạo lực gia tăng giữa các bộ lạc. Điều này có thể phá huỷ các nỗ lực tiến tới bầu cử dân chủ của Sudan.
Trong một bài phát biểu trước cuộc họp của Liên đoàn Ả Rập về cuộc khủng hoảng trong nước hôm Chủ nhật, Sudan cho biết người Sudan nên được phép đạt được một giải pháp nội bộ mà không có sự can thiệp của nước ngoài.
Truyền hình Nhà nước Sudan đã cắt đường truyền vào chiều 16/4. Các nhân viên đài truyền hình cho biết, đây là một động thái nhằm ngăn chặn các chương trình phát sóng tuyên truyền của RSF, sau khi lực lượng của họ tiến vào tòa nhà đài truyền hình chính của nhà nước ở Omdurman và bắt đầu phát sóng chương trình ủng hộ RSF.
Hoàng Dung lược dịch
Theo Reuters
Xem Thêm:
Ít nhất 25 người thiệt mạng, 183 người bị thương trong cuộc chiến tranh giành quyền lực ở Sudan
