(Tân Thế Kỷ) Tang lễ Từ Hi Thái hậu là một trong những sự kiện được nhắc đến nhiều trong dân gian cũng như trên các phương tiện truyền thông ngày nay. Rất may hình ảnh tang lễ của bà đã được ghi lại bởi một nhiếp ảnh gia phương Tây, lưu giữ lại những khoảnh khắc quý giá về một giai đoạn lịch sử trong chiều dài 5000 năm của nền văn minh Trung Hoa vốn đã bị tận diệt chỉ trong 100 năm Đảng Cộng Sản Trung Quốc nắm quyền.
Từ Hi Thái hậu là một trong những bậc mẫu nghi thiên hạ quyền lực nhất trong lịch sử Trung Quốc. Bà là mẹ của Hoàng đế Đồng Trị. Vào ngày 15/11/1908, Từ Hi Thái hậu qua đời ở điện Nghi Loan. Thế nhưng sau khi mất, thi thể bà không chôn cất luôn. Tận một năm sau, tới tháng 11/1909, triều đình nhà Thanh mới tiến hành tang lễ cho Từ Hi Thái hậu.
Từ Hi Thái hậu cũng đã lên kế hoạch cho đám tang của mình từ sớm và nó đã được tiến hành đúng theo ý nguyện của bà: hoành tráng, xa hoa, kéo dài 5 ngày liên tục, thậm chí còn trọng thể hơn cả đám tang của Hoàng đế.
Có nhiều đồn đoán quanh lý do vì sao thi thể Từ Hy Thái hậu chậm chôn cất. Một trong những ghi chép lưu lại là vì lăng mộ dù đã hoàn thiện nhưng Thái Hậu vẫn chưa ưng ý. Theo đó mộ được chỉnh sửa lại nhiều lần theo mong muốn của bà.
Một lý do khác nữa, vì Từ Hi Thái hậu qua đời chỉ một ngày sau khi Hoàng đế Quang Tự băng hà. Dù không nắm thực quyền nhưng Quang Tự vẫn là Hoàng đế. Theo quy định của nhà Thanh, tang lễ Hoàng đế phải được tổ chức trước Thái hậu. Sau đó, triều đình phải chờ tới ngày 9/11/1909 mới là ngày tốt để tiến hành.
Khi còn sống, Từ Hi Thái hậu vốn nổi tiếng với lối sống cao sang, vương giả. Vậy nên, tang lễ của bà được tổ chức rất hoành tráng không phải là điều khó hiểu. Theo sử sách ghi lại, tuy không phải là Hoàng đế nhưng số ngân lượng để phục vụ các nghi thức tang lễ của bà còn tốn kém hơn nhiều so với các vị Hoàng đế trước đó.
Vào thời điểm đó, một nhiếp ảnh gia nước ngoài được phép tham dự buổi lễ, sử dụng máy ảnh để ghi lại cảnh đại tang của Thái hậu. Đó cũng chính là những thước ảnh cũ hiếm hoi còn lưu giữ tới ngày nay.
Tương truyền, trong quá trình chôn cất bà, bầu trời vốn đang trong xanh thì đột nhiên có giông bão, mưa như trút nước. Sau khi mưa dứt, bỗng nhiên có rất nhiều máu chảy ra từ trong quan tài. Bà đã chết cách đó 1 năm, tại sao lại có máu chảy ra, hiện tượng này khiến những người khiêng quan tài phải hoang mang. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng đó có thể là chất lỏng trong quan tài rỉ ra khiến mọi người lầm tưởng là máu.
Theo tương truyền, linh cữu được mạ vàng ròng, gắn hàng nghìn viên ngọc trai, 6000 viên ngọc, hơn 200 viên đá quý màu trắng. Phía sau linh cữu là hàng trăm cung nữ mặc trang phục lộng lẫy màu đỏ, tay cầm cờ và dải lụa trắng treo rủ. Đoàn người cầm cờ đông tới mức khiến người ta liên tưởng tất cả số cờ trong Hoàng cung đều được mang ra để tiễn đưa Thái hậu.
Đội quân bằng giấy và đất nung được xếp thành hàng, đốt tại Tử Cấm Thành trước khi tang lễ diễn ra 2 ngày. Theo quan niệm của người xưa, những kỵ sĩ này sẽ “xuống trước” để dẹp đường và hầu hạ Thái hậu.
Tài liệu cổ ghi chép cho thấy, đám rước trong tang lễ dẫn đầu là đội kỵ binh trong quân phục hiện đại, tiếp đó là đoàn kỵ binh cưỡi ngựa. Chỉ riêng linh cữu của Thái hậu cần tới 128 người khiêng. Điều này cho thấy kích thước của linh cữu lớn tới đâu.
Tương truyền, tất cả người dân ở kinh thành trong hôm đó đều đổ ra đường đưa tiễn đám tang và chứng kiến tang lễ “có một không hai” này.
Dù tang lễ được chụp khá chi tiết, nhưng nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, đây chỉ là một phần trong đám tang. Có thể nhiều lễ vật đặt tại lăng mộ của bà còn giá trị hơn rất nhiều.
Nghi Vân (t.h)
VIDEO CHỌN LỌC:
Tân Thế Kỷ Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực
