Tân Thế Kỷ – Reuters đưa tin – Hôm thứ Sáu, Tổng thống Joe Biden cho biết Hoa Kỳ đã phá hủy kho dự trữ vũ khí hóa học cuối cùng, chấm dứt nỗ lực kéo dài hàng thập kỷ nhằm loại bỏ thứ vũ khí chết người được sử dụng lần đầu tiên trên quy mô lớn trong Thế chiến thứ nhất.
Sự kiện này là một phần của “Công ước Vũ khí Hóa học” mà Thượng viện Hoa Kỳ phê chuẩn vào năm 1997. Hoa Kỳ và các bên ký kết hiệp ước này được yêu cầu phải phá hủy kho dự trữ vũ khí hóa học trước ngày 30 tháng 9 năm 2023.
“Hôm nay, tôi tự hào thông báo rằng Hoa Kỳ đã phá hủy an toàn những quả bom và đạn cuối cùng trong kho dự trữ đó—đưa chúng ta tiến gần hơn đến một thế giới không còn nỗi lo sợ kinh hoàng về vũ khí hóa học” – Biden nói trong một tuyên bố bằng văn bản do Nhà Trắng công bố.
Hoa Kỳ đã và đang phá hủy các kho dự trữ còn lại của mình tại Kho hóa chất Pueblo của quân đội Hoa Kỳ ở Pueblo, Colorado và Kho quân đội Blue Grass (BGAD) ở Richmond, Kentucky.
Vào thứ Sáu, các công nhân tại kho Blue Grass đã phá hủy các tên lửa chứa chất độc thần kinh GB (hay còn được gọi là sarin) – hoàn thành chiến dịch kéo dài hàng thập kỷ nhằm loại bỏ kho dự trữ vào cuối Chiến tranh Lạnh.
Trước đó, vào năm 2022, tên lửa M55 cuối cùng chứa chất độc thần kinh VX đã được phá hủy tại nhà máy ở Kentucky.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, kho dự trữ tác nhân chiến tranh hóa học của Hoa Kỳ đạt gần 40.000 tấn vào năm 1968.
“Vũ khí hóa học là nguyên nhân gây ra một vài giai đoạn kinh hoàng nhất về mất mát của con người. Mặc dù việc sử dụng những tác nhân chết người này sẽ luôn là vết nhơ trong lịch sử, nhưng ngày nay quốc gia của chúng ta cuối cùng đã thực hiện được lời hứa loại bỏ kho vũ khí xấu xa này” – ông Mitch McConnell, Lãnh đạo Phe thiểu số Thượng viện Hoa Kỳ cho biết trong một tuyên bố.
Vũ khí hóa học lần đầu tiên được sử dụng trong chiến tranh hiện đại ở Thế chiến thứ nhất. Theo ước tính của Liên Hiệp Quốc, vũ khí hóa học đã giết chết ít nhất 100.000 người và gây ra hơn 1 triệu thương vong trên khắp thế giới.
Mặc dù việc sử dụng chúng đã bị cấm bởi Công ước Geneva, nhưng các quốc gia vẫn tiếp tục dự trữ vũ khí cho đến khi có hiệp ước kêu gọi tiêu hủy chúng.
Vũ khí hóa học cũng đã được sử dụng trong chiến tranh hiện đại – ví dụ trong cuộc xung đột giữa Iraq và Iran vào những năm 1980 và gần đây hơn là trong cuộc chiến Syria .
Theo Aljazeera – các công nhân tại Kho hóa chất Quân đội Pueblo ở miền nam Colorado, Hoa Kỳ đã bắt đầu phá hủy loại vũ khí này vào năm 2016 và đến ngày 22 tháng 6, họ đã hoàn thành sứ mệnh vô hiệu hóa toàn bộ kho chứa khoảng 2.600 tấn vũ khí hoá học.
Các kho vũ khí ở Colorado và Kentucky là địa điểm cuối cùng trong số nhiều nơi chứa vũ khí hoá học đã bị phá huỷ, bao gồm Utah và đảo san hô Johnston ở Thái Bình Dương. Các địa điểm khác bao gồm các cơ sở ở Alabama, Arkansas và Oregon.
Kingston Reif – trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ về giảm thiểu mối đe dọa và kiểm soát vũ khí, cho biết việc tiêu hủy vũ khí hóa học cuối cùng của Hoa Kỳ “sẽ khép lại một chương quan trọng trong lịch sử quân sự, và đó cũng là chương mà chúng tôi rất mong được khép lại”.
Các quan chức Hoa Kỳ cho biết việc loại bỏ kho dự trữ vũ khí hoá học của quốc gia là một bước tiến quan trọng đối với “Công ước Vũ khí Hóa học”. Chỉ có ba quốc gia – Ai Cập, Bắc Triều Tiên và Nam Sudan – chưa ký hiệp ước. Trong đó, quốc gia thứ tư là Israel, tuy đã ký nhưng không phê chuẩn hiệp ước.
Hoàng Dung (t/h)
Xem Thêm:
Nghị sĩ Hoa Kỳ chỉ trích Hollywood vì đưa “đường lưỡi bò” vào phim Barbie
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hoa Kỳ bắt đầu chuyến thăm 4 ngày tới Trung Quốc
Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*
