Vào Thứ Tư (29/3) – Trung Quốc đe dọa sẽ trả đũa Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy nếu ông gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn, khi bà quá cảnh Hoa Kỳ theo kế hoạch vào tháng tới, và nói rằng bất kỳ động thái nào giống vậy đều sẽ là “sự khiêu khích” đối với nước này.
Trung Quốc – nước tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình, đã nhiều lần cảnh báo các quan chức Hoa Kỳ không được gặp bà Thái Anh Văn, bởi họ xem đó là sự ủng hộ cho hòn đảo luôn mong muốn được nhìn nhận là một quốc gia độc lập này.
Vào tháng 8 năm ngoái – Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan, khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ lúc bấy giờ là bà Nancy Pelosi đến thăm Đài Bắc. Bên cạnh đó, các lực lượng vũ trang của Đài Loan cho biết họ đang theo dõi bất kỳ động thái nào của Trung Quốc khi bà Thái Anh Văn công du nước ngoài.
Bà Thái dự kiến chuyến đi thăm Guatemala và Belize sẽ khởi hành vào thứ Tư, và bà sẽ quá cảnh qua New York và Los Angeles. Mặc dù chưa được xác nhận chính thức, nhưng bà ấy được cho là sẽ gặp ông McCarthy tại California vào cuối chuyến đi.
Chu Phượng Liên (Zhu Fenglian) – phát ngôn viên của Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc, nói với các phóng viên ở Bắc Kinh rằng – Việc “quá cảnh” Hoa Kỳ của bà Thái không phải chỉ để chờ đợi ở sân bay hoặc khách sạn, mà còn là để bà ấy gặp các quan chức và nhà lập pháp Hoa Kỳ.
Bà Chu tuyên bố: “Nếu bà ấy liên lạc với Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ McCarthy, đó sẽ là một hành động khiêu khích và vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc ‘một Trung Quốc”, gây tổn hại đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, đồng thời phá hủy hòa bình và ổn định ở Eo biển Đài Loan”.
“Chúng tôi kiên quyết phản đối điều này và chắc chắn sẽ có biện pháp chống trả kiên quyết” – Chu nói thêm nhưng không đưa ra chi tiết.
Phía Hoa Kỳ cho rằng những chuyến quá cảnh như vậy của các tổng thống Đài Loan là thường lệ, và Trung Quốc không nên lợi dụng chuyến đi của bà Thái để thực hiện bất kỳ động thái gây hấn nào đối với Đài Loan.
Các tổng thống Đài Loan thường xuyên đi qua Hoa Kỳ trong khi thăm các đồng minh có quan hệ ngoại giao ở Mỹ Latinh, Caribe và Thái Bình Dương. Mặc dù đó không phải là các chuyến thăm chính thức, nhưng thường được cả hai bên sử dụng cho các cuộc gặp mặt cấp cao.
Bắc Kinh nói rằng cả Trung Quốc và Đài Loan đều thuộc về “một Trung Quốc”, và với tư cách là một tỉnh của Trung Quốc, hòn đảo này không có quyền quan hệ ngoại giao với các Chính phủ nước khác.
Chính phủ Đài Loan bác bỏ mạnh mẽ các yêu sách về chủ quyền của Bắc Kinh, và lúc bà Thái Anh Văn nhiều lần đề nghị đàm phán với Bắc Kinh, bà cũng nhấn mạnh rằng chỉ người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ.
Bà Thái dự kiến sẽ đưa ra bình luận tại sân bay, trước khi chuyến bay của bà khởi hành đến New York.
Theo Reuters
Hoàng Dung biên dịch