Tân Thế Kỷ – Khi bạn biết ai đó gặp may mắn – chẳng hạn như sự thăng tiến thuận lợi trong cuộc sống của họ – thì phản ứng chân thực đầu tiên của bạn là gì? Liệu bạn có thực sự cảm thấy vui mừng cho họ hay bạn cảm thấy một chút ganh tỵ vì vận may đó không thuộc về bạn?
Thông thường có vẻ như rất khó để cổ vũ, chia sẻ niềm vui của người khác, thật sự mừng cho người khác – ngay cả với những người thân thiết thì chúng ta cũng cảm thấy khó mà thực hiện được.
Thật khó để thừa nhận rằng, phản ứng tiêu cực khi chứng kiến người khác thành công chính là biểu hiện của sự đố kỵ. Cảm xúc này một khi lan tỏa sẽ có thể dẫn đến oán hận và đau khổ cho chính người đó. Nếu để cảm xúc này vượt quá tầm kiểm soát, bạn có thể khao khát được như họ đến mức phát bệnh. Tâm đố kỵ là một biểu hiện xấu, bất thiện.
Mặc dù đố kỵ có thể giống như là bản năng tự nhiên, nhưng nếu nỗ lực, bạn có thể loại bỏ nó. Cảm giác thoải mái, lòng trắc ẩn và sự lạc quan sẽ là kết quả cho quá trình này.
Tôi kể cho cháu trai nghe một câu chuyện nhỏ:
“Có một con voi nhìn thấy một chú chim nhỏ bay trên bầu trời và cảm thấy ghen tị với con chim đó. Kết quả là, mỗi ngày con voi đều vẫy hai tai của nó và tưởng tượng rằng mình đang bay như chú chim nhỏ trên bầu trời. Tuy nhiên, bất kể con voi nỗ lực vẫy tai như thế nào, nó đều không thể bay lên.
Cứ như thế, con voi đã trở thành “Neurotic Elephant”, giống như bị bệnh tâm thần vậy. Bởi vì nó không thể nhìn thấy rõ sự thật, nó không thể chấp nhận việc bản thân không thể bay lên”.
Đứa cháu trai 15 tuổi của tôi dường như cảm thấy xúc động và có cảm ngộ sau khi nghe câu chuyện. Cháu không nói dài dòng, chỉ biết ý nghĩa câu chuyện rất sâu sắc và biết ơn…
Câu chuyện này nói về việc nhận thức chính mình, chấp nhận bản thân và đạo lý “trời sinh ra tôi tất có chỗ dùng”. Nếu một người muốn có hạnh phúc, trước tiên anh ta phải chấp nhận và hiểu rõ những hạn chế của bản thân mình, nhưng lại không bi quan và lạc lõng; đồng thời cố gắng hết sức để sống thật với chính mình. Miễn là chúng ta mỗi ngày đều theo đuổi sự tiến bộ, dẫu chỉ là từng chút một, chúng ta cũng đã vượt qua chính mình.
Ngoài ra, câu chuyện còn nói về chủ đề “ghen tị”. Nó có thể chỉ dừng ở “ghen tị”, nhưng cũng có thể nói đến hai thái độ khác nhau: một là “tán thưởng”, hai là “đố kỵ”.
Tán thưởng là một thái độ tích cực. “Đại trượng phu đương như thị dã” (đại trượng phu cũng là như vậy), nhìn thấy sự khôn ngoan thì bắt chước học tập, muốn trở nên tốt như người khác, và thậm chí còn muốn tốt hơn. Biết cách tán thưởng, cho thấy phẩm cách và sự độ lượng của một cá nhân, cho thấy người đó biết cách đánh giá, hiểu rằng mọi người đều độc lập và tự do, và mỗi cá nhân đều muốn được quan tâm, được tôn trọng và lý giải. Tôi vô cùng đồng ý với câu nói này: “Rất nhiều thứ, không phải sở hữu mới là tốt nhất; mà là tán thưởng mới càng thêm mỹ lệ”.
Còn “đố kỵ”, đó lại là chuyện khác! Tâm lý chua ngoa, đầy thù địch, từ cơ sở đó mà hành động, thì rất có khả năng sẽ làm điều phá hoại. Người ghen tị không thể chịu đựng được niềm vui và sự xuất sắc của người khác, và sẽ sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau để phá hủy hạnh phúc của người ta. Có người thì tung tin đồn, có người thì dùng những thủ đoạn đáng khinh. Shakespeare nói: “Bạn phải chú ý đến ghen tị, đó là một con quái vật mắt xanh!”
Hiểu và chấp nhận, tán thưởng và học tập, liên tục phát huy tiềm năng và vượt qua bản thân, cuộc sống có thể là một hành trình như vậy. Và câu chuyện “Con voi và chú chim nhỏ” không chỉ dành cho trẻ em, mà còn dành cho chính bạn.
Gốc rễ của lòng đố kỵ
Điều thực sự tước mất niềm vui chính là tâm tranh đấu hoặc cảm giác oán hận khi bạn so sánh bản thân với người khác. Cảm giác bất an khi bạn thấy người nào đó đang sống tốt chính là lòng đố kỵ. Khi bạn mong muốn có thể làm tốt hơn một ai đó hoặc ngay cả là mong muốn người khác làm không tốt bằng bạn (hai điều này không giống nhau), thì bạn đang dung dưỡng lòng đố kỵ, và điều đó chắc chắn sẽ tước mất niềm vui của bạn.
Tất nhiên, lòng đố kỵ là điều rất thường thấy, nhưng đó là điều đáng để bạn nỗ lực vứt bỏ. Lòng đố kỵ như một loại thuốc độc làm hại chính bản thân bạn. Khi trút bỏ được lòng đố kỵ, bạn sẽ tìm thấy sự thanh thản và niềm vui đích thực.
Lòng đố kị còn khiến con người mù quáng và bất chấp những việc làm, hành động xấu xa để thỏa mãn những tham vọng của mình. Có rất nhiều ví dụ về những con người sống với lòng đố kị đã chuốc lấy thảm hại. Ví dụ như những người bị kết án vì tội giết người, cướp tài sản, lừa đảo, v.v…
Khi lòng ganh tị bắt đầu len lỏi, bạn hãy dùng 4 cách sau đây:
Nhận diện
Quan sát những suy nghĩ và cảm xúc của bản thân là một khả năng quý báu. Nếu bạn nhận ra tâm đố kỵ bắt đầu xuất hiện, hãy tạm dừng và quan sát xem nó khiến bạn cảm thấy thế nào và tự vấn rằng bạn thực sự ganh tị về điều gì.
Thí dụ, nếu bạn thấy ai đó đang tận hưởng sự giàu sang hơn mình và bạn cảm thấy đố kỵ, hãy tự hỏi bản thân, có phải đó là sự sung túc mà bạn mong muốn không? Hay là địa vị xã hội hoặc sự tự do về tài chính mà giàu có mang đến. Hãy nhìn sâu để khám phá ra điều khiến bạn nảy sinh cảm giác ganh tỵ này.
Thay vì cho phép lòng đố kỵ này trở nên độc hại hơn và gây ra những cảm xúc tiêu cực với người khác, bạn có thể sử dụng nó như một nguồn thông tin. Điều đó có thể chỉ ra những lĩnh vực trong cuộc sống mà bạn có thể muốn đặt tâm vào đó nhiều hơn, và ngược lại, bạn có thể sẽ cảm thấy biết ơn người đó vì đã cho bạn thấy những khả năng lớn hơn trong cuộc sống của mình.
Chống lại việc sa lầy vào cảm xúc tiêu cực của lòng đố kỵ giúp bạn nhanh chóng quan sát nó và sau đó loại bỏ chúng đi bằng những suy nghĩ tươi sáng và hữu ích hơn.
Chúc mừng
May mắn của người khác thực sự là điều đáng để chúc mừng, ngay cả khi bạn đang suy nghĩ từ góc độ lợi ích của chính bản thân bạn. Khi bạn phát hiện ra trong tâm có lòng đố kỵ, hãy bắt đầu tạo thói quen thay thế phản ứng tiêu cực bằng phản ứng tích cực như chúc mừng cho vận may của người khác.
Suy cho cùng, ngoài việc quan tâm một cách vô tư và mừng cho người khác, bạn có thể ăn mừng vì người đó đã cho bạn thấy những gì có thể xảy ra, và điều đó cũng mang lại hy vọng cho bạn.
Thực tế là ai đó trong cộng đồng của bạn gặp hồng vận sẽ có tác động khích lệ và truyền cảm hứng cho cộng đồng nói chung – đây cũng là một ý tưởng đáng để được ăn mừng.
Nghĩ cho người khác
Khi bạn đã hình thành thói quen vui mừng cho vận may tốt lành của người khác, bạn có thể thấy mình được truyền cảm hứng để mang lại nhiều may mắn hơn cho người khác. Cho dù trong sự nghiệp, cộng đồng, gia đình, hay bất kỳ nơi nào khác, làm thế nào bạn có thể sử dụng những khả năng và tài năng đặc biệt của mình để giúp đỡ nhiều người khác?
Tiếp cận cuộc sống theo cách này, cách bạn biết nghĩ cho người khác, là phương thức tuyệt vời để loại bỏ ‘con quái vật’ ganh tỵ. Thành công của bạn trở nên gắn kết với thành công của những người khác. Bạn chắc chắn sẽ thấy cách tiếp cận này có ý nghĩa và vui vẻ hơn, tâm trạng ngột ngạt vì đố kỵ sẽ tan biến.
Hãy biết ơn
Cuối cùng, một cách chắc chắn để loại bỏ cảm giác ganh tỵ là nuôi dưỡng lòng biết ơn sâu sắc. Ganh tỵ và biết ơn không thể cùng tồn tại. Thay vì tập trung vào những gì bạn thiếu, hãy tập trung tất cả vào những điều tốt đẹp và những ân điển mà bạn có trong cuộc sống.
Nếu bạn đang đọc bài viết này, bạn là người có học thức, bạn đang tiếp cận thông tin, bạn có những khoảnh khắc tạm dừng và đọc thứ gì đó mà bạn (hy vọng là) thấy có giá trị, bạn đang được sống với không khí tràn đầy trong phổi, với đôi mắt có thể nhìn rõ. Nước tuôn trào khi bạn mở vòi, và khi bạn mở tủ lạnh, tôi cá là có thức ăn trong đó để bạn nhấm nháp.
Bạn có thể biết ơn gia đình, sự giáo dục, ngôi nhà, đức tin tín ngưỡng, bằng hữu, chiếc áo len yêu thích của bạn, hoặc tiềm năng to lớn của mình.
Mỗi người đều đang bước đi trên con đường của riêng mình trong cuộc sống, có lúc thăng có lúc trầm. Hãy mừng vui khi bạn thấy người khác đang tận hưởng điều may mắn tốt lành.
Lòng đố kỵ khi không được kiểm soát có thể bôi vẽ đủ màu sắc lên mọi khía cạnh trong cuộc sống của bạn, thúc đẩy tâm lý nạn nhân, và cản trở khả năng phát triển tài năng của bạn. Khi bạn cảm thấy bản thân đang ganh tỵ, hãy làm những gì có thể để loại bỏ nó, và sống với lòng biết ơn, hy vọng, cũng như nhẹ nhõm tiến về phía trước. Bạn sẽ không chỉ làm cho cuộc sống của mình tốt đẹp hơn, mà còn của những người quanh bạn.
Tịnh Yên (t/h)
Nguồn: Epochtimes
Mẹ chồng, con dâu thời xưa cư xử như thế nào để gia đình luôn hòa thuận?
Tân Thế Kỷ Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực
