spot_img
19 C
Vietnam
Thứ sáu,20 Tháng chín
spot_img

Sông Amazon dần khô cạn, sa mạc Sahara mưa nhiều bất thường

Hiện tượng kỳ lạ đang diễn ra tại khu vực sông Amazon và sa mạc Sahara. Hạn hán khiến mực nước sông ở lưu vực Amazon xuống mức thấp nhất mọi thời đại. Trong khi đó, lượng mưa lớn đến bất thường trút xuống sa mạc Sahara, nhiều khu vực nổi tiếng khô cằn nay xuất hiện lũ lụt.

Hạn hán kéo dài, mực nước sông Amazon thấp kỷ lục

Cơ quan Địa chất Brazil (SGB) cho biết mực nước ở nhiều con sông thuộc lưu vực sông Amazon đã xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận trong bối cảnh hạn hán đang tiếp diễn.

song amazon dan can kho do han han 2
Mực nước nhiều khu vực sông Amazon xuống mức thấp nhất trong lịch sử. Ảnh: Reuters

Mực nước sông Solimoes, một trong những nhánh chính của sông Amazon hùng vĩ bắt nguồn từ dãy núi Andes của Peru, đã hạ xuống mức thấp nhất từng được ghi nhận tại Tabatinga, thị trấn của Brazil nằm gần biên giới với Colombia.

Mực nước sông Solimoes thấp hơn 4,25m so với mức trung bình nửa đầu tháng 9. Hồ Tefé – nơi có hơn 200 con cá heo nước ngọt chết trong đợt hạn hán năm ngoái, cũng đã khô cạn, khiến nơi sinh sống của loài động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng bị đe dọa.

Hiện, mực nước của hồ này thấp hơn 2,92m so với mức trung bình trong cùng kỳ năm ngoái và dự kiến sẽ tiếp tục giảm.

song amazon dan can kho do han han 1
Một chiếc xà lan Hopper được nhìn thấy mắc cạn trên bãi cát ở sông Solimoes, một trong những nhánh lớn nhất của sông Amazon. Ảnh: Reuters

Đây là năm thứ hai liên tiếp hạn hán nghiêm trọng đã làm khô héo nhiều thảm thực vật ở Brazil, gây cháy rừng trên khắp các quốc gia Nam Mỹ.

Tại Manaus, nơi sông Solimoes hợp lưu với sông Rio Negro để tạo thành sông Amazon, mực nước sông Rio Negro đang xuống gần đến mức thấp kỷ lục ghi nhận vào tháng 10 năm ngoái.

Cơ quan giám sát thiên tai Cemaden của Brazil mô tả đợt hạn hán hiện nay là đợt hạn hán “dữ dội và lan rộng nhất” mà cơ quan này từng ghi nhận.

Mực nước thấp ở các con sông chính trong khu vực cũng đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân địa phương, những người phụ thuộc vào chúng để di chuyển.

Theo Cemaden, tính đến tuần trước, có hơn 100 thành phố không có mưa trong hơn 150 ngày.

Sa mạc Sahara: lượng mưa cao gấp 5 lần, nhiều nơi xuất hiện lũ lụt

Đợt mưa lớn gấp nhiều lần mức trung bình tháng 9 hàng năm đang trút xuống sa mạc Sahara, một trong những khu vực khô nhất trên Trái Đất.

sa mac sahara mua nhieu bat thuong 1
Ảnh vệ tinh sa mạc Sahara trước (ngày 22/8/2024, trái) và sau (ngày 10/9/2024, phải) đợt mưa. Ảnh: NASA

Sa mạc Sahara không có nhiều màu xanh, nhưng sau một trận mưa lớn bất thường, màu xanh có thể được nhìn thấy từ không gian lan tỏa đến một số nơi ở một trong những nơi khô hạn nhất thế giới.

sa mac sahara mua nhieu bat thuong 2
Hình ảnh vệ tinh từ vệ tinh MODIS của NASA mô tả phạm vi thảm thực vật (màu xanh lá cây) trên khắp Châu Phi vào ngày 12 tháng 9 năm 2024, so với cùng ngày năm 2023. Thảm thực vật phát triển xa hơn về phía bắc vào năm 2024 tại những nơi như Niger và Chad và tươi tốt hơn (màu xanh lá cây đậm hơn) ngay phía trên đường xích đạo tại một nơi như Cộng hòa Trung Phi. Ảnh: NASA

Sự thay đổi này không chỉ làm sa mạc chuyển sang màu xanh mà còn làm gián đoạn mùa bão Đại Tây Dương và gây ra hậu quả nghiêm trọng trong vài tháng qua đối với một số quốc gia châu Phi.

Mưa nặng hạt đến mức một số vùng khô hạn ở Bắc Phi hiện nay gặp gió mùa và ngập lụt, vài nơi ở Sahara được dự đoán có lượng mưa cao gấp 5 lần mức trung bình tháng 9 hàng năm, Live Science hôm 13/9 đưa tin.

Ngược lại, các quốc gia đáng lẽ phải có nhiều mưa hơn thì lại có ít mưa hơn khi bão chuyển hướng về phía bắc. Một số vùng của Nigeria và Cameroon thường ngập trong ít nhất 20 đến 30 inch mưa từ tháng 7 đến tháng 9, nhưng chỉ nhận được từ 50 đến 80% lượng mưa thông thường kể từ giữa tháng 7, theo dữ liệu của CPC.

Theo dữ liệu của CPC, xa hơn về phía bắc, các khu vực thường khô hạn hơn, bao gồm một số vùng của Niger, Chad, Sudan, Libya và miền nam Ai Cập đã nhận được hơn 400% lượng mưa bình thường kể từ giữa tháng 7.

Lượng mưa quá lớn đã gây ra lũ lụt tàn phá nhiều khu vực. Tại Chad, gần 1,5 triệu người đã bị ảnh hưởng và ít nhất 340 người đã thiệt mạng do lũ lụt ở quốc gia này vào mùa hè năm nay, theo thông báo của Liên Hợp Quốc.

Mưa ở Sahara không hoàn toàn hiếm gặp. Khu vực cực rộng lớn và đa dạng, một số nơi thường có lượng mưa nhỏ, theo Moshe Armon, nhà khoa học khí quyển ở Đại học Công nghệ Liên bang (ETH) tại Zürich. Nhưng hiện tại, nhiều vùng của Sahara đang ngập lụt, bao gồm các nơi ở xa hơn về phía bắc vốn luôn khô hạn hơn.

*Nguồn: CNN, BBC

Tổng hợp

Vi sao co nhan loai

Xem thêm:

Bí ẩn đằng sau sự diệt vong của 3 nền văn minh cổ đại và lối thoát cho con người hiện đại

4 cuốn sách làm thay đổi thế giới

Sức hủy diệt khủng khiếp của các đại dịch bệnh trong lịch sử và Thiên cơ nào đằng sau?

Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*

Xem thêm

- Quảng cáo -spot_img

Xem nhiều