Hơn 800.000 camera giám sát tại Việt Nam bị chia sẻ dữ liệu hình ảnh lên mạng, trong đó nhiều thiết bị có thể bị chiếm quyền điều khiển để leo thang tấn công.
Về quê sau thời gian đi làm xa, Tuấn Hưng (Hà Nội) bất ngờ khi khi thấy trong nhà, mỗi phòng đều được gắn một camera. Bố anh mới tập mua hàng qua các trang thương mại điện tử, nói đã sắm gần chục chiếc vì “rẻ quá” và giúp ông có thể ngồi một chỗ giám sát được cả nhà. Gần 10 camera được mua với giá 200-500 nghìn đồng một chiếc, lắp từ ngoài sân, phòng khách đến phòng ngủ.
Ủng hộ sự cẩn thận của bố, nhưng khi xin mật khẩu đăng nhập, Hưng mới tá hỏa: Mọi camera vẫn để nguyên mật khẩu mặc định của nhà sản xuất. “Bố tôi nghĩ làm gì có ai vào xem camera nhà mình, và cũng vì đổi mật khẩu quá phức tạp với ông”, Hưng nói. “Điều khiến tôi lo nhất là hình ảnh của gia đình có thể bị rò rỉ nếu ai đó vô tình đăng nhập được”.
Thực tế, tình trạng ảnh, video từ camera giám sát được chia sẻ trên mạng đã xuất hiện từ lâu và nhiều lần được cảnh báo, tuy nhiên vẫn còn tồn tại trên quy mô lớn.
Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện có hơn 800 nghìn camera giám sát tại Việt Nam đang bị chia sẻ dữ liệu hình ảnh công khai, theo số liệu tính đến tháng 5.
Trong số hơn 800 nghìn camera bị xâm nhập trên internet, có khoảng 360 nghìn camera (45%) tồn tại điểm yếu, lỗ hổng bảo mật và dễ bị khai thác tấn công, chiếm quyền điều khiển. Thống kê mới nhất cho thấy 5% địa chỉ IP nằm trong các mạng botnet nguy hiểm đến từ các camera bị dính mã độc.
Con số trên rất đáng báo động vì tại Việt Nam đã có trên 16 triệu thiết bị camera giám sát được nhập khẩu và triển khai, sử dụng trên thị trường trong 5 năm gần đây. Dự báo đến năm 2025, Việt Nam sẽ có hơn 20 triệu camera giám sát được sử dụng, tương đương với 1/5 dân số cả nước.
- Xem thêm: Xác chết đột nhiên tỉnh lại, kể cho bác sĩ nghe một sự thật kinh hoàng
- Xem thêm: Di sản cánh đồng Chum ở Lào: Di sản ẩn chứa dấu tích người khổng lồ
Video camera giám sát trở thành món hàng
Trước đó, từ 2014 đã tồn tại một website cho phép truy cập vào hơn 700 nghìn camera giám sát khắp thế giới, trong đó có hàng nghìn chiếc tại Việt Nam. Dữ liệu hình ảnh thậm chí là món hàng được đem ra mua bán, nhất là các camera được lắp đặt ở những nơi nhạy cảm như phòng ngủ, thay đồ, cửa hàng spa. Trên Facebook và Telegram, nhiều hội nhóm rao bán quyền truy cập vào những camera đang hoạt động với số tiền từ vài trăm nghìn đồng.
Ví dụ, một dịch vụ có giá 800.000 đồng, cho phép người mua được tiếp cận 15 camera tại các khu vực nhạy cảm như trên. Người cung cấp khẳng định “có hàng trăm nghìn lựa chọn cho người mua”, cho thấy lượng camera bị kiểm soát không nhỏ.
Nhiều nguyên nhân dẫn đến việc camera giám sát bị xâm phạm
Theo ông Vũ Ngọc Sơn từ Hiệp hội An ninh mạng quốc gia NCA, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc bị xâm phạm camera, trong đó phổ biến là do người dùng không đổi mật khẩu khi lắp đặt, dùng mật khẩu yếu hoặc đặt chung mật khẩu với tài khoản khác, tương tự trường hợp của gia đình Tuấn Hưng.
Ngoài ra, về mặt kỹ thuật, nhiều camera có lỗ hổng bảo mật nhưng không được cập nhật, máy chủ của nhà sản xuất có lỗi khiến hacker có thể tấn công và xâm nhập. Một số đơn vị lắp đặt camera cho nhiều người cùng quản lý, nhưng không phân quyền chặt chẽ dẫn đến việc người ngoài có thể truy cập với đặc quyền cao.
Theo các chuyên gia, camera giám sát có thể coi như một máy tính, với đầy đủ bộ xử lý, có kết nối Internet và có thể nghe, nhìn, phân tích nếu tích hợp AI, trong khi chưa có các tiêu chuẩn, yêu cầu kỹ thuật cao như máy tính khi hoạt động tại Việt Nam. Thiết bị này thường hoạt động 24/24, có khu vực con người không thể tiếp cận nhưng được trang bị camera. Điều này khiến một camera bị tấn công có thể còn nguy hiểm hơn các thiết bị khác, khi nó có thể thu thập thông tin của một cá nhân, gia đình hay cơ quan, tổ chức.
Tuy nhiên, khác với máy tính, camera ít được vá lỗi và gần như không được cập nhật bản vá, phần mềm diệt virus. Việt Nam cũng chưa có tiêu chuẩn an toàn cho loại thiết bị này.
Tình hình chung của Đông Nam ÁTrên thực tế, vấn đề an toàn thông tin của camera giám sát là một thách thức lớn không chỉ đối với Việt Nam mà còn cho cả khu vực Đông Nam Á. Nhiều quốc gia trong khu vực cũng đang đối mặt với tình trạng tương tự. Theo báo cáo Chỉ số An toàn Thông tin Toàn cầu (GCI) của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU), mức độ an toàn thông tin trung bình của các nước Đông Nam Á vẫn còn khá thấp so với các khu vực khác trên thế giới. Một nghiên cứu của Kaspersky cho thấy trong năm 2023, số lượng cuộc tấn công mạng nhắm vào các thiết bị IoT (Internet of Things), trong đó có camera giám sát, tại khu vực Đông Nam Á tăng mạnh. Trung bình mỗi ngày tội phạm mạng đã thực hiện 36.552 cuộc tấn công trực tuyến nhắm vào các doanh nghiệp tại đây. |
- Xem thêm: Gương vỡ lại lành, hạnh phúc gia đình thật sự trở về…
- Xem thêm: Nguồn gốc con người không phải trên Trái Đất?
- Xem thêm: Bí mật đại hồng thủy: Video bị che dấu tiết lộ những gì được tìm thấy trong con tàu Noah
Xem thêm:
Một tờ báo lớn của Mỹ phớt lờ sự thật, đăng bài bôi nhọ Shen Yun khiến học giả thế giới phẫn nộ
Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*
