Hoa Kỳ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa vì tội tham nhũng và vi phạm nhân quyền.
Lệnh này cũng ảnh hưởng đến các lãnh đạo cấp cao khác trong nước với các hình thức phong tỏa tài sản của họ ở Mỹ. Các biện pháp trừng phạt mới thay thế một chương trình rộng lớn hơn đã được đưa ra cách đây hai thập kỷ.
Nhà Trắng cho biết trong một tuyên bố: “Chúng ta tiếp tục chứng kiến sự vi phạm trắng trợn về chính trị, kinh tế và nhân quyền”.
Báo cáo cũng cho biết thêm: “Việc nhắm mục tiêu vào xã hội dân sự và hạn chế nghiêm ngặt đối với hoạt động chính trị đã bóp nghẹt các quyền tự do cơ bản, trong khi các chủ thể chủ chốt, bao gồm cả các nhà lãnh đạo chính phủ, đã bòn rút nguồn lực công vì lợi ích cá nhân”.
“Những hoạt động bất hợp pháp này hỗ trợ và góp phần vào mạng lưới tội phạm toàn cầu về hối lộ, buôn lậu và rửa tiền làm nghèo các cộng đồng ở Zimbabwe, miền nam châu Phi và các nơi khác trên thế giới.”
Trong khi đó, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken trích dẫn “nhiều trường hợp bắt cóc, lạm dụng thể xác và giết người trái pháp luật” ở Zimbabwe khiến người dân “sống trong sợ hãi”.
Nhà Trắng cho biết họ đang “tái tập trung và nâng cao nỗ lực để buộc các cá nhân và tổ chức chịu trách nhiệm về việc khai thác này phải chịu trách nhiệm”.
Ngoài ông Mnangagwa, Mỹ còn trừng phạt 10 người khác và 3 doanh nghiệp. Những người trong danh sách bao gồm Đệ nhất phu nhân Auxillia Mnangagwa, Phó Tổng thống Constantino Chiwenga và Bộ trưởng Quốc phòng Oppah Muchinguri.
Nhiều quan chức an ninh cấp cao khác, bao gồm các thành viên của cảnh sát quốc gia Zimbabwe và Tổ chức Tình báo Trung ương (CIO), cũng như các doanh nhân bị phát hiện đã tạo điều kiện cho tham nhũng nhà nước cũng là mục tiêu. Những người này bao gồm cố vấn tổng thống Kudakwashe Tagwirei, vợ ông và hai cơ sở kinh doanh của họ.
Tất cả những người khác trước đây đã bị Mỹ trừng phạt và không có trong danh sách mới đều đã được dỡ bỏ các hạn chế.
Người phát ngôn của chính phủ Zimbabwe, Nick Mnangagwa, mô tả việc dỡ bỏ chương trình trừng phạt cũ là một “sự minh chứng tuyệt vời cho Chính sách đối ngoại của Tổng thống Mnangagwa” và gọi các mức thuế mới là “bất hợp pháp”.
Farai Muroiwa Marapira, phát ngôn viên của đảng Zanu PF cầm quyền của ông Mnangagwa, cho biết “chính sách trở thành bạn của tất cả mọi người và không là kẻ thù của ai và mở cửa cho tất cả mọi người đã mang lại kết quả buồn vui lẫn lộn”.
Ông viết trên X, trước đây là Twitter: “Nếu tổng thống, đệ nhất phu nhân và các quan chức cấp cao vẫn bị trừng phạt thì Zimbabwe vẫn bị trừng phạt và gánh nặng bởi sự bất hợp pháp này”.
Mỹ lần đầu tiên áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế và du lịch đối với Zimbabwe vào đầu những năm 1990 – nhắm vào tổng thống lúc đó là Robert Mugabe và hàng chục quan chức chính phủ cấp cao khác, những người mà Washington cáo buộc đã phá hoại nền dân chủ ở nước này.
Nhiều quốc gia khác nhau bao gồm Vương quốc Anh và các thành viên Liên minh Châu Âu cũng đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với Zimbabwe. Tổng thống Mnangagwa, người vừa tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai vào năm ngoái, trước đây đã đổ lỗi cho thuế quan kinh tế đã làm tê liệt sự phát triển của đất nước.
Hoàng Nam (BBC).
