Tân Thế Kỷ – Hài cốt hóa thạch từ hai cá thể Homo sapiens được tìm thấy ở hang Tam Pa Ling của Lào, đã thách thức lý thuyết lâu đời về làn sóng di cư đầu tiên của loài chúng ta khỏi châu Phi 50.000-60.000 năm trước.
Theo bài viết công bố trên Nature Communication, trước đó các nhà khoa học đã phát hiện những mảnh xương người 70.000 năm tuổi ở hang Tam Pa Ling, còn gọi là Hang Khỉ, ở độ cao 1.170 so với mực nước biển, phía Bắc nước Lào.
Điều dị thường này đã thôi thúc họ đào sâu hơn nữa vì theo những lý thuyết đã được chứng minh bằng hồ sơ khảo cổ trước đây, loài người hiện đại Homo sapiens (Người Tinh Khôn) chỉ vừa mới di cư khỏi châu Phi khoảng 50.000 – 60.000 năm.
Cuộc khai quật mới đã thu về các mảnh hộp sọ và xương ống chân hóa thạch từ 2 cá thể, được xác định đúng là Homo sapiens chứ không phải một người khác loài bản địa nào, đài CNN đưa tin.
Theo Livescience, các nhà khoa học đã xác định niên đại bằng đồng vị cacbon phóng xạ trên lớp trầm tích mà các hài cốt này được bao bọc cho thấy điều gây sốc nhất: Hộp sọ phải có niên đại 73.000 năm, trong khi xương ống chân có niên đại tới 86.000 năm!
Chưa rõ bằng cách nào mà những Homo sapiens cổ đại này lại hiện diện ở Lào trước cuộc đại di cư được chứng minh qua bằng chứng khảo cổ ở châu Âu, châu Á và Bắc Phi khác tới hàng chục ngàn năm, nhưng chắc chắn là các tài liệu lịch sử sẽ phải được viết lại.
Tác giả chính của nghiên cứu – nhà cổ sinh vật học từ Đại học Copenhagen (Đan Mạch) – cho biết Tam Pa Ling là địa điểm lý tưởng để đặt một số câu hỏi về di cư, vì Đông Nam Á thực sự nằm ở “ngã tư” của Đông Á và đảo Đông Nam Á – Úc.
Vậy Tam Pa Linh ở đâu?
Tam Pa Ling hay còn gọi là Tham Pa Ling, theo tiếng Lào nghĩa là Hang Khỉ. Đây là một hang động nằm trên dãy Trường Sơn ở tỉnh Huaphanh thuộc vùng Đông Bắc Lào. Nó nằm trên đỉnh núi Pa Háng, cao 1.170 m trên mực nước biển.
Hang Tam Pa Ling có một lối mở duy nhất hướng về phía Nam và đi xuống 65m đến gian chính của nó. Tam Pa Ling là một phần của mạng lưới các hang động karst, được hình thành do sự tan rã của các lớp đá vôi hình thành giữa kỷ kỷ Cacbon Thượng và kỷ Permi.
Tam Pa Ling có gì đặc biệt?
Hang Tam Pa Ling cũng là một địa điểm khảo cổ quan trọng ở Đông Nam Á. Tại nơi này, trước đó, các nhà khoa học đã tìm thấy 3 hóa thạch con người nguyên thủy. Những hóa thạch này gồm hai xương hàm, xương sườn và xương đốt ngón tay đã được tìm thấy trong các lớp trầm tích nông hơn. Các đặc điểm vật lý của hài cốt đều cho thấy, chúng thuộc về người hiện đại sơ khai.
Tuy nhiên, việc xác định niên đại hóa thạch tại Tam Pa Ling được cho là khó khăn. Chúng đã quá cũ để xác định niên đại bằng carbon phóng xạ. Bởi, chỉ có thể xác định niên đại của những di tích từ khoảng 46.000 năm trước.
Thay vào đó, nhóm nghiên cứu đã sử dụng hai kỹ thuật khác nhau để ước tính tuổi của hóa thạch. Họ đã đo sự phát quang trong thạch anh và khoáng chất fenspat trong lớp trầm tích. Phương pháp này cho biết khoảng thời gian kể từ khi vật liệu có khoáng chất kết tinh được nung nóng hoặc tiếp xúc với ánh sáng Mặt trời.
Khi khai quật sâu hơn, nhóm cũng tìm thấy hai chiếc răng động vật trong cùng một lớp với hài cốt của con người. Các nhà nghiên cứu đã xác định niên đại bằng cách đo sự phân rã phóng xạ của các đồng vị uranium – nguyên tố hóa học được tìm thấy trong men răng. Hai hóa thạch được ước tính có tuổi đời từ 68.000 – 86.000 năm.
Hang động Tam Pa Ling cách biển hơn 300km nên phát hiện này cho thấy tổ tiên của con người di cư không chỉ men theo bờ biển trong hành trình ra khỏi châu Phi, mà còn băng qua các vùng rừng núi và thung lũng, sông ngòi nằm sâu trong lục địa.
Rất có thể những nhóm người thám hiểm đầu tiên đã khởi hành theo từng đợt, băng qua Đông Nam Á cho đến khi họ vượt các vùng biển để đến Úc. Trên đường đi, một số nhóm đã thất bại khi những nhóm khác sau đó đã thành công.
Nhờ phát hiện này, các nhà khoa học đã nhận định Tam Pa Ling đặc biệt là bởi nó đóng một vai trò quan trọng trong câu chuyện di cư của con người qua châu Á dù ý nghĩa và giá trị của nó chỉ mới vừa được công nhận.
Hoàng Dung (t/h)
Theo NLD, Soha
Xem thêm:
Kinh thành tửu sắc Pompeii diệt vong, nhắn nhủ điều gì cho hậu thế?
Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*
