Một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc xâm phạm không phận Mỹ. Trong khi Lầu Năm góc khẳng định đây là một hoạt động do thám thì Trung Quốc đưa ra lời xin lỗi và nói rằng họ không có ý định đó. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã quyết định hoãn chuyến thăm tới Trung Quốc vào cuối tuần bởi sự kiện này.
Trung Quốc đã xin lỗi về vụ việc này và nói rằng khinh khí cầu này chỉ là một quả bóng bay thời tiết bị thổi lệch hướng. Nhưng phía Mỹ không tin lời giải thích đó. Lầu Năm Góc đã khẳng định khi khí cầu trên là một phương tiện do thám. Khinh khí cầu này vào giữa trưa thứ Sáu (3/2) đã thay đổi hướng đi và về hướng trung tâm của đất nước.
Giới chức Mỹ thông báo, chuyến đi của Ngoại trưởng Blinken dự kiến bắt đầu vào tối thứ Sáu đã bị hoãn lại cho đến khi hoàn cảnh “có lợi” hơn.
Một quan chức cấp cao của bộ ngoại giao Mỹ cho biết: “Chúng tôi đã nghĩ đến một chương trình nghị sự rộng lớn và thực chất”.
“Chúng tôi đã hy vọng có sự tham gia mang tính xây dựng trên tất cả các yếu tố của mối quan hệ song phương của chúng tôi, nhưng vấn đề này ( khinh khí cầu do thám) sẽ thu hẹp chương trình nghị sự đó theo cách không có ích và không mang tính xây dựng”.
Trong một cuộc điện đàm với người đồng cấp phía Trung Quốc là Vương Nghị, Blinken ghi nhận sự hối tiếc của Bắc Kinh. Nhưng phía Mỹ cũng chuyển tải thông điệp rõ ràng rằng đây là “… một hành động vô trách nhiệm, vi phạm chủ quyền của Hoa Kỳ và luật pháp quốc tế làm suy yếu mục đích của chuyến đi” (trích một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ).
Tuy nhiên phía Mỹ cho biết các kênh liên lạc vẫn mở giữa hai nước, đồng thời nhấn mạnh rằng chuyến đi chỉ bị hoãn lại chứ không bị hủy bỏ.
Sự kiện khinh khí cầu do thám
Sự kiện khinh khí cầu do thám đã gây ra báo động cho Lầu Năm Góc. Và họ đã theo dõi tiến trình của khinh khí cầu này trên khắp Canada cho đến tận Montana – nơi đóng quân của một số lực lượng tên lửa hạt nhân của đất nước.
Các quan chức quốc phòng Hoa Kỳ mô tả dường như đây là một khinh khí cầu giám sát. Và Tổng thống Joe Biden đã được cảnh báo và yêu cầu về các phương án quân sự. Nhưng việc bắn hạ nó có thể tạo ra các mảnh vỡ và gây ra nguy hiểm cho những người dân dưới đất.
Khi được hỏi về khinh khí cầu này, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thừa nhận rằng: “Khinh khí cầu đến từ Trung Quốc. Họ nói nó là một khí cầu dân sự được sử dụng cho các mục đích nghiên cứu, chủ yếu là khí tượng học. Và nó đã đi chệch hướng quá xa so với lộ trình dự kiến.
“Phía Trung Quốc lấy làm tiếc về việc phương tiện bay của họ đi vào không phận của Mỹ vì lý do bất khả kháng. Tuyên bố của Trung Quốc hôm Thứ Sáu (3/2)cho biết: “Phía Trung Quốc sẽ tiếp tục liên lạc với phía Hoa Kỳ và xử lý thích đáng tình huống bất ngờ này…”
Khi được hỏi về lời giải thích về khí cầu thời tiết của Trung Quốc, phát ngôn viên Lầu Năm Góc – Chuẩn tướng Pat Ryder cho biết: “Chúng tôi biết về tuyên bố của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Tuy nhiên, trên thực tế chúng tôi biết rằng đó là một khinh khí cầu giám sát”.
Ryder cho biết khinh khí cầu có “khả năng cơ động” và đang di chuyển về phía Đông ở độ cao 60.000 feet (hơn 18 km).
“Khinh khí cầu đã thay đổi hướng đi, đó là lý do tại sao chúng tôi đang theo dõi nó…” Ryder nói. Đã có báo cáo về việc nhìn thấy trên thành phố Kansas và những nơi khác ở phía Tây Bắc Missouri. Chuẩn tướng Ryder ước tính nó sẽ ở lại Hoa Kỳ trong vài ngày nữa.
Truyền thông Trung Quốc chế nhạo Hoa Kỳ
Các quan chức cấp cao của bộ ngoại giao tỏ ra lo ngại về sự vi phạm rõ ràng chủ quyền và không phận nước Mỹ. Trong khi đó truyền thông nhà nước Trung Quốc đã sử dụng vụ việc để chế nhạo Hoa Kỳ
Global Times viết bằng tiếng Anh trên Twitter: “Khinh khí cầu là một mục tiêu lớn”, “Nếu khí cầu từ các quốc gia khác thực sự có thể tiến vào lục địa Hoa Kỳ một cách suôn sẻ, hoặc thậm chí bay vào bầu trời của một số quốc gia nhất định, thì điều đó chỉ chứng tỏ rằng hệ thống phòng không của Hoa Kỳ hoàn toàn là một vật trang trí và không thể tin cậy được”.
Trong khi các quan chức Mỹ cho biết khinh khí cầu đã đi qua một phần Canada trên đường tới Montana, phía Bộ Quốc phòng Canada cho biết họ cũng đã phát hiện một khinh khí cầu giám sát tầm cao và đang “theo dõi một sự cố thứ hai có thể xảy ra”.
Cơ quan quốc phòng của Canada nói rõ rằng không có mối nguy hiểm công cộng nào, đồng thời cho biết thêm: “Các cơ quan tình báo của Canada đang làm việc với các đối tác Mỹ và tiếp tục thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ thông tin nhạy cảm của Canada khỏi các mối đe dọa tình báo nước ngoài.”
Bộ Ngoại giao Canada tại Ottawa cho biết, chính phủ Canada đã triệu tập đại sứ Trung Quốc vào thứ Năm (2/2) để giải thích về vụ việc.
Khi đang bay cao qua Montana, khinh khí cầu đã khiến giao thông hàng không ở sân bay Billings tạm thời bị đình trệ. Lầu Năm Góc đã đưa ra một tuyên bố để trấn an công chúng, tiết lộ đây không phải là sự cố đầu tiên như vậy.
Tuyên bố của Lầu Năm Góc cho biết: “Khinh khí cầu hiện đang di chuyển ở độ cao cao hơn nhiều so với giao thông hàng không thương mại và không gây ra mối đe dọa quân sự hay thể chất nào đối với những người trên mặt đất” .
“Các trường hợp của loại hoạt động khinh khí cầu này đã được quan sát thấy trước đây trong vài năm qua. Khi quả bóng bay được phát hiện, chính phủ Hoa Kỳ đã hành động ngay lập tức để bảo vệ khỏi các hành động thu thập thông tin nhạy cảm”.
Trì hoãn ngoại giao Mỹ – Trung
Việc hoãn chuyến đi của Blinken đến Trung Quốc lần này được cho là sẽ cản trở những nỗ lực giải quyết một số điểm bất đồng, đặc biệt là về tương lai của Đài Loan và vị thế quân sự của mỗi bên ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ bị hoãn lần này trong một bối cảnh liên quan khác, khi Bắc Kinh đang đã kịch liệt phản đối một thỏa thuận giữa Philippines và Mỹ.
Theo thỏa thuận này Philippines cho phép Mỹ mở rộng quyền tiếp cận các căn cứ quân sự của nước này. Phía Mỹ sẽ có thêm quyền tiếp cận các căn cứ của Philippines để huấn luyện chung, cất giữ thiết bị và vật tư cũng như xây dựng cơ sở, mặc dù không thiết lập sự hiện diện lâu dài.
Theo The Guardian
