Các nhà khoa học khi xem xét các mẫu đất lấy từ khu vực Kharkiv tái chiếm ở Đông Bắc Ukraine đã phát hiện ra rằng nồng độ cao các chất độc như thủy ngân và asen từ đạn dược và nhiên liệu đang gây ô nhiễm mặt đất.
Các mẫu và hình ảnh vệ tinh sau khi được các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu hóa học đất và hóa học Ukraine phân ticd. Ước tính rằng chiến tranh đã làm suy thoái ít nhất 10,5 triệu ha đất nông nghiệp trên khắp Ukraine cho đến nay, theo nghiên cứu được chia sẻ với Reuters.
Đó là 1/4 diện tích đất nông nghiệp, bao gồm cả vùng lãnh thổ Ukraine vẫn đang bị lực lượng Nga chiếm đóng, tại một quốc gia được mô tả là vựa lúa mì của châu Âu.
Một người đàn ông, 27 tuổi, khi đi dạo quanh trang trại của mình gần Bilozerka ở Đông Nam Ukraine nói: “Đối với khu vực của chúng tôi, đó là một vấn đề rất lớn. Loại đất tốt này, chúng tôi không thể tái tạo nó”.
20 chuyên gia đã nói chuyện với Reuters, bao gồm các nhà khoa học đất đai, nông dân, công ty ngũ cốc và nhà phân tích, cho biết sẽ mất hàng thập kỷ để khắc phục thiệt hại đối với vựa bánh mì của châu Âu – bao gồm ô nhiễm, bom mìn và cơ sở hạ tầng bị phá hủy – và nguồn cung cấp lương thực toàn cầu có thể bị ảnh hưởng trong nhiều năm tới.
Các nhà khoa học cho biết, việc pháo kích cũng làm đảo lộn hệ sinh thái mỏng manh của các vi sinh vật có vai trò biến vật chất trong đất thành chất dinh dưỡng cho cây trồng. Điều này cu khiến rễ cây khó phát triển hơn.
Một số khu vực được khai thác và biến đổi về mặt vật lý bởi các miệng núi lửa và chiến hào, giống như một số chiến trường trong Thế chiến thứ nhất, chúng có thể không bao giờ trở lại sản xuất nông nghiệp, một số chuyên gia cho biết.
Mất khả năng sản xuất như xưa
Trước chiến tranh, Ukraine là nước xuất khẩu ngô lớn thứ tư thế giới và bán lúa mì lớn thứ năm, đồng thời là nhà cung cấp chính cho các nước nghèo ở Châu Phi và Trung Đông phụ thuộc vào nhập khẩu ngũ cốc.
Sau cuộc xâm lược của Nga một năm trước, giá ngũ cốc toàn cầu tăng cao do các cảng Biển Đen thường vận chuyển hàng hóa thu hoạch của Ukraine đóng cửa, làm trầm trọng thêm tỷ lệ lạm phát trên toàn thế giới.
Thiệt hại do chiến tranh có thể làm giảm sản lượng thu hoạch ngũ cốc tiềm năng của Ukraine từ 10 đến 20 triệu tấn mỗi năm, hoặc tới 1/3 dựa trên sản lượng trước chiến tranh từ 60 đến 89 triệu tấn.
Các yếu tố khác cũng rất quan trọng đối với mức độ sản xuất, chẳng hạn như diện tích đất canh tác của nông dân, biến đổi khí hậu, việc sử dụng phân bón và áp dụng công nghệ canh tác mới.
Bộ nông nghiệp Ukraine từ chối bình luận về ô nhiễm đất và tác hại lâu dài đối với ngành.
Bên cạnh thiệt hại về đất đai, nông dân Ukraine đang phải vật lộn với đạn pháo chưa nổ trên nhiều cánh đồng, cũng như sự tàn phá của các kênh tưới tiêu, hầm chứa cây trồng và bến cảng.
Andriy Vadaturskyi, giám đốc điều hành của Nibulon, một trong những nhà sản xuất ngũ cốc lớn nhất của Ukraine, dự kiến việc rà phá bom mìn sẽ mất 30 năm và cho biết cần có sự hỗ trợ tài chính khẩn cấp để duy trì hoạt động kinh doanh của nông dân Ukraine.
Vadaturskyi cho biết trong một cuộc phỏng vấn: “Ngày nay, có một vấn đề là giá cao nhưng thực phẩm thì có sẵn. “Nhưng ngày mai, trong thời gian một năm, có thể xảy ra tình trạng nếu không có giải pháp, đó sẽ là tình trạng thiếu lương thực.”
Viện nghiên cứu nhận thấy loại đất màu mỡ nhất của Ukraine – được gọi là chernozem – đã bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Chernozem giàu chất dinh dưỡng hơn các loại đất khác như mùn, phốt pho và nitơ và ăn sâu vào lòng đất, tới 1,5 mét.
Xem thêm tại đây
Vũ Nam lược dịch từ bài báo của Rod Niken/ Reuterd