(TTK) Dân làng vẫn khóc thương những người thân đã mất trong đống đổ nát của ngôi nhà của họ hôm thứ Hai (11/9) khi số người chết vì trận động đất kinh hoàng nhất ở Maroc trong hơn sáu thập kỷ tăng lên hơn 2.800 người và lực lượng cứu hộ chạy đua với thời gian để tìm kiếm những người sống sót.
Các đội tìm kiếm từ Tây Ban Nha, Anh và Qatar đang tham gia nỗ lực cứu hộ Ma-rốc sau trận động đất mạnh 6,8 độ richter xảy ra vào cuối ngày thứ Sáu ở dãy núi High Atlas, với tâm chấn cách Marrakech 72 km về phía tây nam.
Đài truyền hình nhà nước đưa tin số người chết đã tăng lên 2.862 người và 2.562 người bị thương. Lực lượng cứu hộ cho biết những ngôi nhà gạch bùn truyền thống có mặt khắp nơi trong khu vực đã làm giảm cơ hội tìm thấy người sống sót vì chúng đã bị đổ nát.
Trong số những người thiệt mạng có Suleiman Aytnasr, 7 tuổi, được mẹ bế vào phòng ngủ sau khi cậu bé ngủ quên trong phòng khách tại ngôi nhà của họ ở một ngôi làng bên ngoài Talat N’Yaaqoub, một trong những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Cậu sắp bắt đầu một năm học mới.
Cha của Suleiman, ông Brahim Aytnasr, người có đôi mắt đỏ hoe vì khóc, cho biết: “Khi cô ấy quay lại, trận động đất xảy ra, trần nhà bị phá hủy và đổ xuống người cậu ấy”. Anh ấy đã dành cả ngày thứ Hai để cố gắng trục vớt những món đồ từ đống đổ nát của ngôi nhà mình.
Tại làng Tagadirte, nơi chỉ còn vài tòa nhà còn sót lại, Mohamed Ouchen, 66 tuổi, mô tả cách người dân kéo 25 người còn sống ra khỏi đống đổ nát ngay sau trận động đất. Một trong những người được giải cứu là em gái của ông.
“Chúng tôi bận cứu hộ, vì không có dụng cụ, chúng tôi phải dùng tay”, ông nói. “Đầu của cô ấy lộ rõ và chúng tôi tiếp tục đào bằng tay.”
Hình ảnh từ ngôi làng hẻo lánh Imi N’Tala, được quay bởi nhân viên cứu hộ người Tây Ban Nha Antonio Nogales thuộc nhóm viện trợ Bomberos Unidos Sin Fronteras (Những người lính cứu hỏa thống nhất không biên giới), cho thấy những người đàn ông và chó leo trèo trên những sườn dốc phủ đầy đống đổ nát.
“Mức độ hủy diệt là… tuyệt đối,” Nogales nói, cố gắng tìm từ thích hợp để mô tả những gì anh đang nhìn thấy. “Không một ngôi nhà nào đứng thẳng được.”
Bất chấp mức độ thiệt hại, ông cho biết lực lượng cứu hộ tìm kiếm bằng chó vẫn hy vọng tìm thấy người sống sót.
“Tôi chắc chắn rằng trong những ngày tới sẽ có một số cuộc giải cứu, chúng tôi nghĩ rằng có thể vẫn còn người trong những công trình bị sập, có thể vẫn còn những túi khí, và như tôi nói, chúng tôi không bao giờ từ bỏ hy vọng,” ông nói.
Thiệt hại về di sản
Sau phản ứng ban đầu được một số người sống sót mô tả là quá chậm, các nỗ lực tìm kiếm và cứu hộ dường như được đẩy nhanh vào thứ Hai, với các lều trại xuất hiện ở một số địa điểm nơi mọi người đang chuẩn bị cho đêm thứ tư ngoài trời.
Trực thăng quân sự bay qua khu vực gần tâm chấn, thả những bao tải nhu yếu phẩm cho các gia đình bị cô lập.
Do phần lớn vùng động đất nằm ở những khu vực khó tiếp cận nên chính quyền chưa đưa ra bất kỳ ước tính nào về số người mất tích.
Tác hại đối với di sản văn hóa của Maroc đang dần xuất hiện. Các tòa nhà ở thành phố cổ Marrakech, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, đã bị hư hại. Trận động đất cũng gây thiệt hại lớn cho Nhà thờ Hồi giáo Tinmel có ý nghĩa lịch sử thế kỷ 12.
Người dân ở Tinmel, một ngôi làng hẻo lánh gần tâm chấn nơi 15 người thiệt mạng, cho biết họ đã chia sẻ thức ăn, nước uống và thuốc men, nhưng rất cần lều và chăn để trú ẩn trong những đêm lạnh giá trên núi.
Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, đây là trận động đất nguy hiểm nhất ở quốc gia Bắc Phi kể từ năm 1960, khi một trận động đất được ước tính đã giết chết ít nhất 12.000 người và mạnh nhất kể từ ít nhất năm 1900.
Trong một tuyên bố trên truyền hình hôm Chủ nhật, người phát ngôn chính phủ Mustapha Baytas bảo vệ phản ứng của chính phủ, nói rằng mọi nỗ lực đang được thực hiện trên thực địa.
Quân đội cho biết họ đang tăng cường các đội tìm kiếm cứu nạn, cung cấp nước uống và phân phát thực phẩm, lều và chăn.
Một con đường lớn nối Dãy núi High Atlas với Marrakech đã bị tắc nghẽn vào tối thứ Hai khi các phương tiện hạng nặng và tình nguyện viên chở hàng cứu trợ tiến về một số cộng đồng bị ảnh hưởng nặng nề nhất ở các vùng hẻo lánh trên núi.
Các tình nguyện viên và dân thường Maroc, cùng với sự hỗ trợ của một số người nước ngoài, đã giúp điều phối giao thông và dọn sạch các mảnh đá vụn trên đường.
Thủ tướng Aziz Akhannouch nói với truyền thông địa phương rằng chính phủ sẽ bồi thường cho các nạn nhân nhưng không đưa ra nhiều chi tiết.
Hai nguồn tin quen thuộc với kế hoạch này cho biết, Chính phủ Ma-rốc muốn tiến hành các cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế-Ngân hàng Thế giới dự kiến diễn ra vào tháng tới tại Marrakech.
Maroc đã chấp nhận lời đề nghị viện trợ từ Tây Ban Nha và Anh, cả hai đều gửi các chuyên gia tìm kiếm và cứu hộ cùng với chó đánh hơi, cũng như từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Qatar. Truyền hình nhà nước cho biết sau này chính phủ có thể chấp nhận các đề nghị cứu trợ từ các nước khác. Pháp ngỏ lời đề nghị cứu trợ nhưng vẫn chưa được tiếp nhận.
Hoàng Nam.
Truyền thông thế giới: Ông Biden trả lời lan man, vụng về khi họp báo tại Việt Nam
Mỹ và Việt Nam nhất trí tăng cường quan hệ trước mối lo ngại về Trung Quốc
Những điểm chính rút ra từ hội nghị thượng đỉnh G20 2023 ở New Delhi
Tân Thế Kỷ *Truyền Thống – Nhân Văn – Trung Thực*
