TTK – Tảng băng trôi lớn nhất thế giới đang di chuyển sau hơn 30 năm mắc kẹt dưới đáy đại dương.
Tảng băng A23a – tảng băng trôi lớn nhất thế giới được biết đến hiện tại. Nó được hình thành từ bờ biển Nam Cực vào năm 1986.
Với diện tích gần 4.000 km2 (1.500 dặm vuông), tảng băng này nó lớn hơn gấp đôi diện tích của Greater London.
Trong năm qua người ta đã chứng kiến tảng băng này trôi với tốc độ chóng mặt và giờ đây tảng băng này sắp tràn ra ngoài vùng biển Nam Cực.
A23a là một tảng băng khổng lồ và điều gây ấn tượng không chỉ là chiều rộng của nó. Tấm băng này dày khoảng 400m (1.312 ft). Trong khi đó, London Shard – tòa nhà chọc trời cao nhất châu Âu, chỉ cao có 310m.
A23a là một phần của đợt bùng phát băng trôi hàng loạt từ Thềm băng Filchner của Lục địa Trắng. Vào thời điểm đó, nó đang có một trạm nghiên cứu của Liên Xô.
Moscow đã cử một đoàn thám hiểm di dời thiết bị khỏi căn cứ Druzhnaya 1 vì lo ngại nó sẽ bị thất lạc. Nhưng tảng băng hình bảng đã không di chuyển xa bờ biển trước khi ‘phần chìm’ của nó neo chặt nó vào lớp bùn đáy của Weddell.
Vậy tại sao sau gần 40 năm, A23a lại chuyển sang hoạt động như vậy?
Tiến sĩ Andrew Fleming, một chuyên gia về viễn thám người Anh, cho biết: “Tôi đã thảo luận với số đồng nghiệp về vấn đề này, tự hỏi liệu có bất kỳ sự thay đổi nào về nhiệt độ nước thềm có thể gây ra hiện tượng này hay không, nhưng sự đồng thuận là đã đến lúc phải đến Khảo sát Nam Cực”.
Ông nói thêm: “Tảng băng đã được nối đất từ năm 1986 nhưng cuối cùng nó sẽ giảm (kích thước) đủ để mất độ bám và bắt đầu di chuyển. Tôi phát hiện ra chuyển động đầu tiên vào năm 2020.”
A23a đã bùng nổ trong những tháng gần đây, do gió và dòng hải lưu tác động, và hiện nó đang đi qua mũi phía bắc của Bán đảo Nam Cực.
Giống như hầu hết các tảng băng trôi từ khu vực Weddell, A23a gần như chắc chắn sẽ bị đẩy vào Dòng hải lưu Vòng cực Nam Cực, dòng này sẽ đưa nó về phía Nam Đại Tây Dương trên con đường được gọi là “hẻm băng trôi”.
Cuối cùng, tất cả các tảng băng trôi, dù lớn đến đâu, cũng sẽ tan chảy
Các nhà khoa học sẽ theo dõi chặt chẽ tiến trình của A23a.
Nếu nó dừng lại ở Nam Georgia, nó có thể gây ra vấn đề cho hàng triệu hải cẩu, chim cánh cụt và các loài chim biển khác sinh sản trên đảo. Khối lượng lớn của A23a có thể làm gián đoạn các tuyến tìm kiếm thức ăn thông thường của động vật, khiến chúng không thể cho con ăn đúng cách.
Nhưng sẽ là sai lầm nếu nghĩ tảng băng trôi chỉ là việc nguy hiểm như là tai nạn Titanic chẳng hạn. Ngày càng có sự công nhận về tầm quan trọng của chúng đối với môi trường rộng lớn hơn.
Khi những tảng băng lớn này tan chảy, chúng giải phóng bụi khoáng đã tích hợp vào băng của chúng khi chúng còn là một phần của sông băng cào dọc theo lòng đá ở Nam Cực. Bụi khoáng này là nguồn dinh dưỡng cho các sinh vật hình thành nền tảng của chuỗi thức ăn đại dương.
Tiến sĩ Catherine Walker, từ Viện Hải dương học Woods Hole, người sinh cùng năm với A23a, cho biết: “Theo nhiều cách, những tảng băng trôi này mang lại sự sống; chúng là điểm khởi nguồn cho nhiều hoạt động sinh học”.
Hoàng Nam/BBC.
