Tân Thế Kỷ – Theo Cục Bảo vệ Động vật hoang dã Vùng Amur, những con gấu ở Siberia đang lang thang trong trạng thái “ngái ngủ” sau nhiệt độ cao bất thường vào mùa thu năm nay.
Những con gấu đã sẵn sàng ngủ đông, chúng đã tích lũy lượng chất béo dự trữ cần thiết để ngủ qua mùa đông. Nhưng nhiệt độ ấm áp vào tháng 11 đã khiến chúng thức quá giờ đi ngủ.
Chính quyền địa phương đã cho biết trong một bài đăng trên Telegram được dịch vào ngày 21 tháng 11. Người đại diện chính quyền viết trong bài đăng: “Ở một số khu vực, những con gấu nửa ngủ nửa tỉnh vẫn đi lại quanh chuồng”. Và rằng, người ta phát hiện những con gấu đang đi loanh quanh trong trạng thái bồn chồn từ một tháng trước khi chúng bước vào mùa ngủ đông.
Bài đăng cho biết, những con gấu mất ngủ chủ yếu là con đực, trong khi những con cái cùng đàn con về ổ “theo đúng lịch trình”.
Gấu thường trải qua mùa đông ngủ trong hang, xuất hiện vào mùa xuân khi có thức ăn trở lại. Không giống như các loài động vật ngủ đông khác, gấu tự quyết định thời điểm bắt đầu giấc ngủ dài theo mùa dựa trên một số tín hiệu, bao gồm nguồn cung cấp thức ăn và nhiệt độ.
Nghiên cứu đã liên kết thời tiết ấm hơn và mùa đông ngắn hơn với việc giảm thời gian gấu ngủ đông, với việc gấu rời khỏi ổ sớm hơn 3,5 ngày với mỗi lần nhiệt độ tăng 1,8 độ F (1 độ C).
Mùa thu năm nay, vùng Amur, nơi có chung đường biên giới với Trung Quốc ở vùng Viễn Đông của Nga, đã trải qua nhiệt độ cao bất thường và kỷ lục trong tháng 10 và tháng 11, tờ Moscow Times đưa tin . Và điều này có thể trì hoãn thời gian ngủ đông của gấu.
Oivind Toien, nhà sinh lý học động vật và trợ lý nghiên cứu tại Viện Sinh học Bắc Cực thuộc Đại học Alaska Fairbanks, nói với Live Science rằng các ổ sũng nước cũng có thể là nguyên nhân.
Ông nói: “Nhiệt độ trên mức đóng băng trong điều kiện tuyết ẩm ướt có thể khiến nước tan chảy vào các ổ [và] có thể khiến lũ gấu khó chịu khi ở trong đó”. Các vấn đề về thời gian ngủ đông dường như ảnh hưởng đến con đực nhiều hơn con cái và đàn con.
Toien cho biết: “Giai đoạn phủ lông ở những con cái có đàn con phục vụ mục đích bổ sung là bảo vệ đàn con”. Ông cho biết, gấu con dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ lạnh hơn gấu trưởng thành do kích thước chúng nhỏ hơn, vì cơ thể chúng dự trữ ít năng lượng hơn và mất nhiệt nhanh hơn.
Gấu con cũng có mức trao đổi chất cơ bản trên một đơn vị khối lượng cơ thể cao hơn so với gấu trưởng thành trong cả tháng mùa hè và ngủ đông, vì vậy những con gấu nhỏ hơn có thể phải hết sức cẩn thận trong việc không tiêu tốn thêm năng lượng cho hoạt động trong giai đoạn chuyển tiếp sang ngủ đông này.
Tuy nhiên, những con gấu trưởng thành lớn có thể duy trì hoạt động ban ngày trong những tháng đầu mùa đông bằng cách tăng cường trao đổi chất khi chúng di chuyển, sau đó làm chậm lại quá trình trao đổi chất khi chúng đang nghỉ ngơi.
Chuyên gia Toien cho biết thêm, những con gấu đang lang thang trong trạng thái “ngủ quên” có thể đã kích hoạt quá trình chuyển đổi sinh lý sang trạng thái ngủ đông và do đó hoạt động kinh doanh của chúng với quá trình trao đổi chất bị ức chế.
Toien cho biết những con gấu ở Alaska cũng có thể bị mất ngủ do nhiệt độ ấm áp. Gấu mất ngủ đặc biệt phổ biến ở các khu vực thành thị, nơi thùng rác sẽ là nơi cung cấp nguồn thức ăn dồi dào và dễ tiếp cận trong suốt mùa đông. Ông nói thêm, tuy nhiên chúng không giống như những con gấu ở vùng Amur, những loài có thói quen ăn thức ăn thừa của con người thường không tích trữ mỡ để chuẩn bị cho giấc ngủ đông.
Hoàng Nam/Livescience.
