Dân số Trung Quốc giảm năm thứ hai liên tiếp do số ca tử vong tăng vọt sau khi lệnh phong tỏa vì Covid kết thúc.
Kết quả thống kê mới nhất cho thấy, dân số Trung Quốc giảm 2 triệu người vào năm 2023, đây là mức giảm năm thứ hai liên tiếp kể từ khi dỡ bỏ các hạn chế về COVID-19. Theo Chính phủ nước này cho biết, nguyên nhân dân số giảm là do tỷ lệ sinh giảm và tỷ lệ tử vong tăng.
Hãng tin AP dẫn nguồn từ Trung Quốc cho biết, số người chết tăng từ 690.000 lên 11,1 triệu, và cao hơn gấp đôi mức tăng của năm ngoái.
Các nhà nhân khẩu học nước này đã dự đoán số ca tử vong sẽ tăng mạnh do đợt bùng phát COVID-19 bắt đầu vào cuối năm trước và tiếp tục kéo dài đến tháng 2 năm ngoái.
Với dân số trước đây từng đông nhất thế giới ở mức 1,4 tỷ, thì ở thời điểm hiện tại, theo ước tính của Liên hợp quốc, Trung Quốc đã tụt xuống vị trí quốc gia đông dân thứ hai sau Ấn Độ trong năm 2023.
Số ca sinh ở Trung Quốc giảm năm thứ bảy, phản ánh tỷ lệ sinh giảm, đây là một thách thức kinh tế và xã hội lâu dài đối với Trung Quốc.
Dân số nước này lại đang già đi đều đặn, điều này có thể làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế theo thời gian và thách thức khả năng của quốc gia này trong việc cung cấp nguồn lao động, trong khi lao động phụ thuộc gia tăng.
Theo cơ quan thống kê nước này, số ca sinh giảm 540.000, ít hơn những năm trước. Và chỉ có khoảng 9 triệu trẻ sơ sinh được sinh ra vào năm 2023, số trẻ em sinh ra trong một năm này chỉ bằng một nửa tổng số trẻ em sinh vào năm 2016.
Tuy nhiên, tất cả số liệu trên đều là ước tính dựa trên các mô hình dự báo và các mẫu thống kê nhất định. Trên thực tế Trung Quốc tiến hành điều tra dân số đầy đủ 10 năm một lần, nên những con số hiện tại có thể không thực sự chính xác. Tuy nhiên có thể khẳng định một điều, dân số Trung Quốc thực sự giảm sau đại dịch, do tỉ lệ tử vong cao.
Tờ Đại Kỷ Nguyên tiếng Trung từng đăng tải bài báo từ nguồn khả tín cho thấy, số lượng người chết của Trung Quốc trong đợt phong toả lên tới hàng con số hàng trăm triệu. Mặc dù điều này khiến nhiều người có thể sốc, nhưng nếu sử dụng các phép tính dựa trên tử lệ tử vong do Covid-19 gây ra, hay đối chiếu với số các thuê bao di động ngưng sử dụng đột ngột, thì người ta hoàn toàn tin rằng con số này thực sự thuyết phục.
Trung Quốc, quốc gia từng tìm cách kiểm soát tăng trưởng dân số bằng chính sách một con, giờ đây đang phải đối mặt với vấn đề ngược lại.
Chính phủ nước này đã tìm cách khuyến khích sinh con kể từ khi nới lỏng dần chính sách trong giai đoạn 2014-2016 để cho phép sinh con thứ hai và sau đó là sinh con thứ ba vào năm 2021, nhưng không mấy thành công.
Mọi người kết hôn muộn hơn và đôi khi họ chọn không sinh con. Ngay cả những cặp đôi khác thường chỉ lựa chọn có một con vì chi phí giáo dục trẻ em ở các thành phố trong môi trường học thuật có tính cạnh tranh cao. Số lượng phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ cũng giảm.
Chủ tịch Tập Cận Bình của nước này từng nói với ban lãnh đạo mới của Liên đoàn Phụ nữ toàn Trung Quốc vào tháng 10 năm ngoái rằng cần tăng cường hướng dẫn quan điểm của giới trẻ về hôn nhân, làm cha mẹ và gia đình, đồng thời thúc đẩy các chính sách hỗ trợ làm cha mẹ và tích cực ứng phó với tình trạng già hóa dân số.
Ông nói: “Chúng ta phải kể những câu chuyện hay về phong tục gia đình, hướng dẫn phụ nữ đóng vai trò đặc biệt trong việc phát huy những đức tính truyền thống của dân tộc Trung Hoa và thiết lập những phong tục gia đình tốt đẹp, đồng thời tạo ra một nền văn hóa mới về văn minh gia đình”.
Dân số trong độ tuổi lao động, được xác định là những người từ 16 đến 59 tuổi, giảm xuống còn 61% tổng dân số, và đang tiếp tục giảm dần. Tỷ trọng người từ 60 tuổi trở lên hiện đang lên tới 21%. Tuổi nghỉ hưu chính thức ở Trung Quốc là 60 tuổi đối với nam và 50 hoặc 55 tuổi đối với nữ.
Trung Quốc vẫn chưa công khai số người người chết vì COVID-19. Chính phủ nước này báo cáo khoảng 80.000 ca tử vong liên quan đến COVID từ tháng 12/2022 đến tháng 2/2023 nhưng các chuyên gia tin rằng con số này còn cao hơn nhiều.
Một chuyên gia cho biết dự kiến mức giảm dân số sẽ được cải thiện trong năm nay do ảnh hưởng của đại dịch đang suy yếu và thực tế đây là năm con rồng, được coi là năm tốt lành để sinh con.
Nhưng một giáo sư tại Đại học Nankai và phó chủ tịch Hiệp hội Dân số Trung Quốc, nói thêm rằng “xu hướng giảm tổng dân số Trung Quốc chắc chắn sẽ kéo dài và trở thành một đặc điểm cố hữu”.
Hoàng Nam/AP.
